776 نتیجه برای نوع مطالعه: پژوهشي
بابک مستغاثی، محمدحسین فتحی، محمود شیخ‌زین‌الدین و صبیحه سلیمانیان‌زاد، ،
دوره 27، شماره 2 - ( 10-1387 )
چکیده
بهزاد صابرپور، علی کریمی‌طاهری، جعفرمهدی اخگر،
دوره 28، شماره 1 - ( 4-1388 )
چکیده
در این پژوهش یک آلیاژ Al-Mg-Si-Cu به منظور بررسی وقوع پدیده پیر کرنشی دینامیکی (DSA) به صورت حل سازی شده قبل و بعد از فرایند اکستروژن در کانال زاویه‌دار همسان (ECAE) تحت آزمون کشش در دماهای C˚25 تا C˚325 و نرخ کرنشهای تا قرار گرفت. منفی بودن ضریب حساسیت به نرخ کرنش (m) و افزایش استحکام کششی با افزایش دما رفتارهایی بودند که در محدوده دمایی وقوع پیر کرنشی دینامیکی در این آلیاژ مشاهده شدند. بر اساس محاسبات مربوط به انرژی فعال سازی پیشنهاد شد که در دماهای پایین، پدیده پیر کرنشی دینامیکی توسط تعامل مابین اتمهای منیزیم و نابه‌جاییهای متحرک کنترل می‌شود در حالی که در دماهای بالا، تجمع اتمهای منیزیم و تشکیل فاز ثانوی، از طریق کاهش غلظت اتمهای محلول در زمینه، منجر به ظهور اثر معکوس پورتوین لشاتلیه (PLC) یا به عبارتی رفتار معکوس پیرکرنشی دینامیکی می‌شود. علاوه بر این، محاسبات نشان داد که اثر کشش عنصر حل شونده توسط منیزیم به عنوان عامل افزایش نسبت ازدیاد طول پس از گلویی به ازدیاد طول کل با افزایش دما و کاهش نرخ کرنش در دماهای بالاتر از C˚250 است. مشاهده شد که تغییر شکل آلیاژ با استفاده از فرایند ECAE باعث انتقال محدوده دمایی ضرایب منفی حساسیت به نرخ کرنش به دماهای پایینتر شده و تمایل به پیری دینامیکی در دماهای بالاتر را کاهش می‌دهد. مضافا، کرنش پس از گلویی شدن در همه دماها و نرخ کرنشهای مورد آزمایش، در نمونه‌های اکسترود شده در کانال زاویه‌دار همسان بالاتر از کرنش همگن بوده و نسبت کرنش پس از گلویی به کرنش کل در این نمونه‌ها حساسیت چندانی به تغییرات دما و نرخ کرنش از خود نشان نداد.
پویا دلشادخطیبی، فرشاد اخلاقی،
دوره 28، شماره 1 - ( 4-1388 )
چکیده
SAMD روش نسبتا جدیدی در تولید پودرهای فلزی است که در آن از هم‌پاشیدگی و تکه تکه شدن مذاب، در اثر انتقال انرژی سینتیک از پروانه همزن به مذاب از طریق یک ماده واسط جامد صورت می‌پذیرد و پس از انجماد قطرات مذاب حاصل و جدا کردن ماده واسط، پودر فلزی به دست می‌آید. در تحقیق حاضر، مقدار مشخصی از پودر نمک طعام به مذاب آلومینیم اضافه شد و مخلوط در دمای مشخص برای مدت زمان معین هم‌زده شد تا قطرات فلزی به دست بیایند. سپس این مخلوط در آب کوئنچ شد و در نتیجه قطرات فلزی به پودر تبدیل شدند و نمک طعام در آب حل شد. پودر حاصل پس از جمع‌آوری، شستشو و خشک کردن تحت آزمایشهای تعیین ابعاد ذرات به کمک اشعه لیزر و بررسیهای میکروسکوپ الکترونی روبشی قرار گرفت. در این تحقیق تاثیر سیکل دما-زمان مورد استفاده در هنگام همزدن مخلوط، بر اندازه و مورفولوژی پودر آلیاژ Al-6wt%Si تولید شده از این روش مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهند که کرویترین ذرات پودری و حداقل اندازه متوسط ذرات آلومینیم با همزدن به مدت 5 دقیقه در 690 درجه سانتیگراد و سپس کوئنچ در آب به دست می‌آید.
محمدرضا افشارمقدم، محمد رضا ابوطالبی، میحیلا آیزاک، رادیریک گاتری،
دوره 28، شماره 1 - ( 4-1388 )
چکیده
در این مقاله، یک مدل ریاضی سه بعدی برای شبیه‌سازی حذف الکترومغناطیسی پیوسته آخال از مذاب فلزات توسعه یافته و معرفی شده است. این مدل شامل محاسبه نیروی الکترومغناطیس و جریان سیال در حضور نیروی الکترومغناطیس است. نتایح محاسبات میدان سرعت مذاب و نیروی الکترومغناطیس برای محاسبه مسیر حرکت ذرات آخال در مذاب فلزات مورد استفاده قرار گرفت. مدل توسعه یافته برای شبیه‌سازی حذف آخال از مذاب منیزیم در شرایط مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعات پارامتری به منظور بررسی تاثیر عوامل مختلف نظیر چگالی شار مغناطیسی، اندازه آخال و سرعت مذاب بر راندمان حذف آخال صورت گرفته است. به منظور مشاهده تاثیر نیروی الکترومغناطیس بر حرکت ذرات آخال و نیز ارزیابی مدل توسعه یافته، یک مدل فیزیکی طراحی و ساخته شد. نتایج تجربی حاصل از مدل فیزیکی برای مسیر حرکت آخال و نیز راندمان حذف آخال بیانگر دقت قابل قبول مدل ریاضی بوده است.
سیدموسی سیادتی، احمد منشی،
دوره 28، شماره 1 - ( 4-1388 )
چکیده
یکی از عواملی که باعث بلوکه شدن دو لایه کاری ودایمی تاندیش ودر نتیجه مصرف زیاد مواد نسوز وایجاد هزینه‌های بالامی شود مواد اتصال دهنده‌ای هستند که با افزایش دما باعث ایجاد فازهای نقطه ذوب پایین مانند اغلب بایندرهای فسفاتی مورد استفاده در صنعت می‌شوند. در دماهای بالا این بایندرها، با ایجاد فازهای مذاب، باعث واکنش بین دو لایه دایمی و کاری شده که در نتیجه در قسمتهایی از تاندیش، این دو جرم در هم نفوذ کرده، به هم می‌چسبند وسبب مشکل شدن فرایند تخلیه پوسته باقیمانده وآسیب رساندن به لایه دایمی می‌شوند. در این تحقیق به بررسی استفاده از بایندرهای سولفاتی همچون اسید سولفامیک، سولفات آلومینیوم، آمونیوم، منیزیوم، کلسیم، سدیم وپتاسیم به جای بایندرهای فسفاتی متداول مورد استفاده در ترکیب جرمهای تاندیش وتقابل بین اجزای بایندرهای فسفاتی وسولفاتی با جز MgO پرداخته شده است. مطالعات ریزساختاری با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) وتحلیل فازی با پراش پرتو ایکس (XRD) نشان داد که در میان بایندرهای سولفاتی مورد مطالعه سولفات منیزیم با توجه به بررسی خواص و ریزساختار بهترین گزینه است. این بایندر در دمای پایین استحکام مناسبی به جرم می‌دهد ودر دمای بالا به SO3 و MgOتجزیه می‌شود. SO3 به صورت گاز تبخیر شده و MgO اکسید دیرگدازی است که با اکسید میزبان که معمولا از همان جنس MgO است واکنش نمی‌دهد. ذوب نشدن و واکنش نکردن این بایندر فرایند دی اسکالینگ یا تخلیه پوسته باقیمانده را آسان واز تخریب لایه دایمی جلوگیری می‌کند و همچنین با عدم زینترینگ شدید لایه جرم پلاستر تاندیش بحث عایق بودن حرارتی آن بیشتر جلوه می‌کند.
مسعود کثیری‌عسگرانی، علی سعیدی، محمدحسن عباسی،
دوره 28، شماره 1 - ( 4-1388 )
چکیده
تاثیر عملیات مکانوشیمی بر تغییرات فازی زیرکونیای منوکلینیک (m) توسط آسیاب گلوله‌ای پر انرژی سیاره‌ای در زمانهای مختلف آسیابکاری مورد بررسی قرار گرفت. عملیات مکانیکی در آسیاب باعث ریز شدن دانه‌ها، افزایش کرنش شبکه، تغییر فاز و تولید فازهای ناپایدار تتراگونال (t) و مکعبی (c) شد. بررسیهای TEM و XRD وجود مقادیر قابل توجهی از فاز آمورف ایجاد شده در حین آسیابکاری را نشان داد. کاهش سطح مخصوص اندازه‌گیری شده به روش BET در زمانهای طولانی آسیابکاری نشانگر آگلومره شدن زیرکونیا و با کمک فاز آمورف به عنوان چسب است. عملیات مکانیکی، واکنش‌پذیری زیرکونیا را با گاز کلر به شدت افزایش داد. همچنین آنیل کردن زیرکونیای آسیابکاری شده در اتمسفر کلر منجر به ایجاد جاهای خالی آنیونی، کریستاله شدن فاز آمورف و تبدیل آن به فازهای مکعبی و تتراگونال و افزایش دمای پایداری این فازها به ترتیب تا C◦800 و C◦1000 شد. در این شرایط کوچک بودن انرژی مرز دانه‌ها و وجود جاهای خالی اکسیژن، نقش اساسی را در پایداری فازهای تتراگونال و مکعبی به عهده دارد.
محمود مرآتیان، نوید سعیدی،
دوره 28، شماره 1 - ( 4-1388 )
چکیده
در انجماد آلومینیوم و آلیاژهای آن، بررسی ریز ساختار حاصل از شرایط انجمادی مختلف به‌علت تاثیر قابل ملاحظه آن بر خواص مکانیکی، اهمیت زیادی دارد. این مواد اصولا در انواع قالبهای ماسه‌ای، فلزی و تزریقی ریخته گری می‌شوند که شرایط انجمادی متفاوتی ایجاد کرده و ریز ساختار نهایی قطعه تا حد زیادی به این شرایط وابسته است. در این تحقیق تاثیر عواملی مثل سرعت سرد شدن، سرعت حرکت جبهه انجماد و شیب دمایی در فصل مشترک مذاب – جامد بر فواصل بین شاخه‌های ثانویه دندریتی توسط یک سیستم ریخته گری با انجماد جهت دار آلیاژهای مهم آلومینیوم بررسی شد. فواصل بین شاخه‌های ثانویه دندریتی در سرعتهای سرد شدن مختلف اندازه‌گیری و ارتباط آن به صورت روابط ریاضی ارائه شد. از طرف دیگر ارتباط بین فواصل شاخه‌های ثانویه دندریتی و سرعت سرد شدن توسط شبکه عصبی مصنوعی شبیه سازی و نمودارهای حاصل با نتایج آزمایشگاهی مقایسه شد و تطابق خوبی مشاهده شد. لذا از مدل شبیه سازی می‌توان برای پیش بینی مقادیر حدی که به صورت آزمایشگاهی انجام آن بسیار مشکل و یا ناممکن است استفاده کرد.
مریم باباشاهی، محمد حسین عنایتی، مهدی صالحی، احمد منشی،
دوره 29، شماره 1 - ( 4-1389 )
چکیده
در این مقاله اثر آسیابکاری بر روی تغییرات فازی سیلیسیوم و سیلیس بررسی شده است. پودر سیلیسیوم در محلول آمونیاک 25٪ آسیابکاری شد. پودر آسیاب‌شده در دمای C ْ 1200 به مدت 1 ساعت عملیات حرارتی شد. در آزمایشی دیگر پودر میکرو سیلیس آمورف، همراه با نیترید آلومینیوم آسیابکاری شد و سپس در دمای C ْ 1200 به مدت 2 ساعت عملیات حرارتی شد. پودرها با پراش پرتو ایکس(XRD) تحلیل فازی شد. میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) برای بررسی شکل و اندازه پودرها به‌کار رفت. آسیابکاری سیلیسیوم در محلول آمونیاک ابتدا منجر به آمورف شدن پودر شد که پس از افزایش زمان آسیابکاری، پودر آمورف به شکل کوارتز بلوری شد. پس از عملیات حرارتی در الگوی پراش پرتو ایکس پودر علاوه بر پیکهای کوارتز، پیکهای کریستوبالیت و یک فاز اکسیدی دیگر با ساختار اورترومبیک موسوم به فاز O است نیز دیده شد. آسیابکاری میکروسیلیس آمورف با پودر نیترید آلومینیوم نیز منجر به بلوری شدن سیلیس آمورف به شکل فاز استیشووایت شد که پس از عملیات حرارتی فرایند بلوری شدن کامل شد و استیشووایت به صورت فاز غالب در آمد.
احد صمدی، امیر عبداله زاده، سید حسین رضوی، حمید اسدی،
دوره 29، شماره 1 - ( 4-1389 )
چکیده
مراحل اولیه رسوب‌گذاری در یک آلیاژ دو جزیی Ni-Al، با استفاده از روشهای گرماسنجی (DSC)، پراش سنجی اشعه XRD) X ) و اشعه الکترونی و مشاهدات ریزساختاری با میکروسکوپهای الکترونی FEG-SEM و TEM مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور نمونه‌هایی از آلیاژ رقیق Ni-11.6at.%Al تهیه شده و رسوب‌گذاری در آنها در حین سرمایش پیوسته از دمای انحلال با نرخهای سرمایش 170، 25 و 0.03 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهند که در اثر کوئنچ سریع، جوانه‌زنی همگن از طریق منظم شدن توأم با جدایش فازی اتفاق می‌افتد. اما با کاهش نرخ سرمایش به 25 جوانه‌زنی و رسوب‌گذاری به صورت ترجیحی و ناهمگن روی عیوب ریزساختاری انجام می‌گیرد. توانایی روشهای تجربی فوق‌الذکر در تشخیص و شناسایی مراحل اولیه رسوب گذاری نیز موضوع دیگری است که در این مقاله مورد ارزیابی قرار گرفته است.
سعیدرضا بخشی، مهدی صالحی، حسین ادریس، غلام‌حسین برهانی،
دوره 29، شماره 1 - ( 4-1389 )
چکیده
در این تحقیق، ترکیب پودری 76Mo-14Si-10B و 33Mo-57Si-10B (برحسب درصد اتمی) به کمک آسیاب سایشی آلیاژسازی مکانیکی شدند. به منظور تشکیل ترکیبات بین‌فلزی، پودرهای به‌دست آمده عملیات حرارتی شدند و پودرهای به‌دست آمده همراه با پودرهای بدون ترکیب بین‌فلزی، پس از آگلومراسیون، به کمک روش پلاسمایی روی زیرلایه‌هایی از فولاد ساده کربنی پاشش حرارتی شدند. نمونه‌های فولادی در شرایط بدون پوشش و همراه با پوشش، تحت فرایند اکسایش پیوسته قرار گرفته و همزمان تغییرات وزن آنها ثبت شد. خصوصیات فازی و ساختاری پودرها، پوشش و لایه اکسیدی به کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی و پراش پرتو ایکس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصله نشان داد که با اعمال پوشش Mo-Si-B حاوی ترکیبات MoSi2، Mo5Si3، MoB و ترکیب مهم Mo5SiB2، نرخ اکسایش فولاد به طور قابل توجهی کاهش یافته و با توجه به نتایج پراش پرتو ایکس پوشش، ترکیبات اعمالی روی فولاد، تفاوت خاصی را قبل و بعد از فرایند اکسایش از خود نشان نمی‌دهند. ضمن آن‌که پوشش Mo-Si-B فاقد ترکیبات بین‌فلزی فوق، تأثیر قابل توجهی بر فرایند اکسایش ندارد.
سحر صالحی، محمدحسین فتحی، کیوان رئیسی،
دوره 29، شماره 1 - ( 4-1389 )
چکیده
پوششهای تک‌فاز هیدروکسی آپاتیت به دلیل چقرمگی شکست پایین و چسبندگی ناکافی بین پوشش و زیرلایه، با انواع پوششهای کامپوزیتی حاوی تقویت‌کننده‌های سرامیکی مثل زیرکونیا جایگزین شده‌اند. ساخت پوشش بیوسرامیکی کامپوزیتی حاوی اجزا نانومتری می‌تواند زیست‌سازگاری و زیست‌فعالی مطلوب، کنترل نرخ اضمحلال پوشش و بهینه ساختن خواص مکانیکی را موجب شود. در پژوهش حاضر، ساخت و مشخصه‌یابی پوشش نانوساختار هیدروکسی آپاتیت- زیرکونیا و پوشش هیدروکسی آپاتیت تک فاز بر روی زیرلایه فولاد زنگ‌نزن 316 ال به روش سل- ژل موردنظر قرار گرفت و مقاومت خوردگی و میزان انحلال آن ارزیابی شد. نتایج آزمون طیف‌سنجی جذب اتمی حاکی از افزایش غلظت یون کلسیم آزاد شده از پوششها با گذشت زمان بود و میزان یون کلسیم آزاد شده در پوششهای کامپوزیتی نسبت به پوشش تک‌فاز هیدروکسی‌آپاتیت کمتر بود. در دمای کلسینه کردن 950 درجه سانتیگراد، فاز غالب در پوشش کامپوزیتی تهیه شده، هیدروکسی‌آپاتیت و زیرکونیا با شبکه‌‌های بلوری مختلف بود. تعیین اندازه دانه‌ها به کمک معادله شرر، حضور نانوذرات زیرکونیا با اندازه (20-30 نانومتر) در زمینه هیدروکسی‌آپاتیت (40-80 نانومتر) را تأیید کرد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی، حصول پوششهای بدون ترک ولی متخلخل را نشان داد. نتایج حاصل از آزمون خوردگی بیانگر آن است که پوشش کامپوزیتی هیدروکسی آپاتیت- زیرکونیا با ساختار متخلخل و داشتن ریزترکها قادر نیست به طور کامل از برهمکنش زیرلایه با الکترولیت جلوگیری کند و احتمالا نمی‌تواند از آزادشدن یونهای فلزی ممانعت جدی به عمل آورد. به نظر می‌رسد که پوشش نانوساختار هیدروکسی‌آپاتیت- زیرکونیا به دلیل ساختار و ابعاد نانومتری فازهای تشکیل‌دهنده، بتوانند موجب کاهش مدت زمان تثبیت کاشتنی در مجاورت بافت سخت شده و ضریب اطمینان درمان را افزایش دهد.
مهشید خرازیها، محمدحسین فتحی،
دوره 29، شماره 1 - ( 4-1389 )
چکیده
در این تحقیق، نانوپودر فورستریت با استفاده از روش آلیاژ سازی مکانیکی و عملیات حرارتی بعدی ساخته شد. ارزیابی فعالیت زیستی پودر حاصله، در محلول شبیه‌سازی شده بدن انجام شد. قطعه چگال فورستریت نانومتری با استفاده از فرایند تف جوشی دو مرحله‌ای ساخته شد. نتایج نشان می‌دهد که نانوپودر فورستریت با اندازه ذرات 25-60 نانومتر ایجاد شد. بعد از غوطه‌وری در محلول شبیه‌سازی شده بدن، رشد فاز آپاتیت در سطح مشاهده شد که نشان دهنده زیست فعالی نانوپودر فورستریت است. قطعه چگال فورستریت نانومتری با سختی 940 ویکرز و چقرمگی شکست 3.61MPa.m1/2 ایجاد شد. نتایج نشان می‌دهد که سرامیک نانوساختار فورستریت زیست فعالی، زیست سازگاری و خواص مکانیکی خوبی دارد و بنابراین می‌تواند برای کاشتنیهای ارتوپدی و دندانی مناسب باشد.
رسولی علی، شاهوردی حمیدرضا، مهدی دیواندری، سیدمحمد علی بوترابی،
دوره 29، شماره 1 - ( 4-1389 )
چکیده
در این تحقیق، سینتیک واکنش پودر هیدراید تیتانیم (TiH2) در تماس با مذاب آلومینیم خالص در دماهای مختلف بر اساس اندازه‌گیری فشار گاز هیدروژن آزاد شده مورد بررسی قرار گرفت. پس از انجماد نمونه‌ها، فصل مشترک پودر هیدراید تیتانیم در تماس با مذاب بررسی شد. نتایج نشان داد که نمودارهای فشار گاز هیدروژن بر حسب زمان، دارای سه منطقه است. در مناطق اول و دوم، معادله سرعت واکنش به ترتیب از درجه صفر و یک پیروی می‌کند و در منطقه سوم فشار ثابت شده و سرعت واکنش صفر می‌شود. در مناطق اول و دوم، عامل اصلی کنترل کننده سرعت واکنش به ترتیب نفوذ اتمهای هیدروژن در شبکه تیتانیم و واکنش شیمیایی مذاب آلومینیم با تیتانیم است. بر اساس عوامل اصلی کنترل کننده سرعت واکنش، برای مکانیزم واکنش می‌توان سه بازه دمایی الف)700 تا 750 درجه سانتیگراد، ب) 750-800 درجه سانتیگراد و ج) 800- 1000 درجه سانتیگراد را در نظر گرفت. در بازه دمایی (الف) غالباً واکنش تحت کنترل واکنش شیمیایی، در بازه دمایی (ب) واکنش تحت کنترل نفوذ و واکنش شیمیایی و در بازه دمایی (ج) غالباً واکنش تحت کنترل نفوذ قرار دارد.
جمشید آقازاده‌مهندسی، علی نظری،
دوره 29، شماره 2 - ( 10-1389 )
چکیده
در این مقاله انرژی ضربه چارپی فولادهای مرتبه‌ای در حالت توقفگر ترک، بررسی شده است. فولادهای مرتبه‌ای که دارای لایه‌های فریتی، آستنیتی، بینیتی و/یا مارتنزیتی‌اند را می‌توان توسط فرایند ذوب سرباره الکتریکی به دست آورد. نتایج آزمایش ضربه نشان دادند که موقعیت نوک شیار و فاصله آن از تک‌فازهای بینیت و مارتنزیت عوامل اصلی تعیین‌کننده انرژی ضربه نمونه‌هایند. اندازه منطقه مومسان جلوی نوک شیار در یک ماده مرتبه‌ای بسته به شیب انرژی ضربه کم و یا زیاد می‌شود. هرچه نوک شیار به فاز ترد نزدیکتر باشد، انرژی ضربه کمتر می‌شود و بالعکس. تأثیر اندازه منطقه مومسان بر انرژی ضربه چارپی نیز به طور نظری بررسی شده است.
علی مغزیان، احمد منشی، محمد حسین فتحی،
دوره 29، شماره 2 - ( 10-1389 )
چکیده
در دهه اخیر تیتانات کلسیم به عنوان بیوسرامیکی با خواص مکانیکی مطلوب و خواص زیستی قابل قبول برای کاربردهای ارتوپدی مورد استفاده در بدن معرفی شده است. در این پژوهش، پوشش نانوساختار تیتانات‌کلسیم با استفاده از روش پوشش‌دهی غوطه‌وری سل-ژل بر روی زیرلایه تیتانیومی برای استفاده در کاربردهای زیستی-پزشکی تولید شد. از تیتانیوم ایزوپروپوکساید و نیترات کلسیم به عنوان مواد اولیه استفاده شد. پس از پوشش‌دهی، نمونه‌ها تحت عملیات گرمادهی سریع دردمای 800 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. برای بررسی ساختار فازی، گروههای عاملی و مورفولوژی سطحی پوششهای تولید شده از روش پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف‌سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) استفاده شد. نتایج نشان داد که پوشش نانوساختار یکنواخت و عاری از ترک با ساختار کریستالی پرووسکایت با موفقیت تهیه شده است.
حامد ادریس، محمد حسین فتحی،
دوره 29، شماره 2 - ( 10-1389 )
چکیده
ساخت بیوموادی که توانایی تشکیل یک پیوند مستحکم با بافت استخوان برای ترمیم مناسب سیستم اسکلتی استخوان را داشته باشد، یکی از اهداف محققان علم بیومواد است. شیشه‌های زیست فعال در سیستم CaO-SiO2-P2O5 به دلیل توانایی پیوند با بافتهای نرم و سخت از جمله مهمترین بیومواد مصرفی در پزشکی و دندان پزشکی برای کاربردهایی چون ترمیم عیوب استخوانی و نوسازی فک و صورت‌اند. هدف از پژوهش حاضر، تولید نانو پودر شیشه زیست فعال با روش سل- ژل و شناسایی مناسبترین ترکیب آن برای کاربرد در بدن است. سه ترکیب مختلف (58S،49S،45S) به روش سل- ژل تهیه شد. از تکنیک پراش پرتو ایکس (XRD) و روش فلورسانس اشعه ایکس (XRF) برای مشخصه یابی و ارزیابی ساختار شیشه‌ای و آمورف محصول تولیدی و بررسی ترکیب شیمیایی نانو پودرهای تهیه شده بهره گرفته شد. سپس به کمک میکروسکوپ الکترونی عبوری(TEM) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) شکل و اندازه ذرات ارزیابی شد. در ادامه، به منظور بررسی زیست فعالی نانو پودرهای تهیه شده، شیشه‌های زیست فعال تولیدی در مایع شبیه سازی شده بدن (SBF) در دمای 37 درجه سانتیگراد به مدت سی روز غوطه ور شد. پس از آن، از روشهای طیف سنجی مادون قرمز (FTIR) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) برای بررسی تشکیل لایه آپاتیت و تعیین زیست فعالی نانو پودرهای تهیه شده، استفاده شد. ارزیابی با میکروسکوپ الکترونی عبوری، حصول پودر در اندازه‌های زیر 100 نانومتر را تایید کرد. آزمونهای به عمل آمده، تشکیل لایه آپاتیت را بر روی نانو پودرهای تولیدی تایید کرد که نشان دهنده زیست فعالی شیشه‌های زیست فعال بود. نتایج آزمایشات نشان داد که شیشه زیست فعال با ترکیب S45 زیست فعالی بیشتری نسبت به دو ترکیب S49 و S58 دارد. شایان ذکر است از طریق بهینه سازی ترکیب شیمیایی شیشه زیست فعال امکان استفاده از نانو پودر شیشه‌های زیست فعال برای کاربردهای پزشکی و به ویژه ترمیم استخوان و درمان نواقص استخوانی تسهیل می‌شود.
ایرج کاظمی نژاد، ندا منزوی زاده، منصور فربد،
دوره 29، شماره 2 - ( 10-1389 )
چکیده
در این تحقیق نانوسیمهای آلیاژی CoCu و NiCu درون حفره‌های قالب پلی‌کربنات با قطر اسمی 30nm به روش الکتروانباشت تهیه شدند. به منظور رشد نانوسیمهای CoCu و NiCu به ترتیب از دو الکترولیت مجزای حاوی نمکهای Co، Cu وNi ، Cu استفاده شد. برای بررسی رفتار پتانسیودینامیکی الکترولیتها و تعیین ولتاژ بهینه انباشت، منحنی CV مربوط به هر یک از الکترولیتها تهیه و مورد مطالعه قرار گرفت. ساختار نانوسیمها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری مطالعه شد و نتایج نشان داد که نانوسیمهای ایجاد شده دارای ساختار بس‌بلوری، طولهای مختلف و قطر میانگین 80nm هستند. سپس به منظور کنترل میزان ترکیب شیمیایی محصولات، نانوسیمها تحت ولتاژ انباشت مختلف تهیه شدند. تحلیل EDX نشان داد که به ازای پتانسیلهای انباشت بین V -0.5 تا V -0.8 فقط Cu انباشت شده و درصد وزنی اتمهای Ni و Co همه نمونه‌ها صفر است. از پتانسیل V -0.85 علاوه بر انباشت Cu انباشت Co و از پتانسیل V -0.9 علاوه بر انباشت Cu انباشت Ni آغاز می‌شود و به این ترتیب نانوسیمهای آلیاژی CoCu و NiCu با میزان ترکیب شیمیایی متفاوت از هر یک از الکترولیتها حاصل می‌گردند.
هادی ابراهیمی فر، مرتضی زند رحیمی،
دوره 29، شماره 2 - ( 10-1389 )
چکیده
به منظور افزایش بازدهی و عمر کاری صفحات اتصال دهنده فلزی مورد استفاده در سلولهای سوختی اکسید جامد از پوششهای محافظ و رسانا استفاده می‌شود. در این پژوهش فولاد فریتی زنگ نزن 430 AISI در یک مخلوط پودری پایه کبالت به روش سمانتاسیون فشرده پوشش داده شد و تأثیر ضخامت لایه اکسیدی کرومیا (Cr2O3) بر روی مقاومت سطحی ویژه (ASR) توسط آنیل همدما در 800ºC و آنیل ناهمدما در دماهای بین ºC 400-900 بررسی شد. نتایج نشان داد که تشکیل اسپینلهای MnCo2O4 و CoCr2O4 در طول اکسیداسیون، هدایت الکتریکی را بهبود می‌دهد. افزایش زمان آنیل همدما و افزایش دمای آنیل باعث افزایش ضخامت لایه اکسیدی شده که در نتیجه موجب افزایش ASR می‌شود.
جعفر جعفری پور میبدی، اسماعیل صلاحی، زیارتعلی نعمتی، محمد حسن امین،
دوره 30، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
در این کار عملی سنتز درجا پودر نانوکامپوزیت هیدروکسی آپاتیت – نانولوله‌کربن به روش سل- ژل بررسی شد. برای پخش مناسب نانولوله‌های کربنی در زمینه هیدروکسی آپاتیت، از روش، استفاده از سورفکتنت (SDS) استفاده شد و ریزساختار نانوکامپوزیت سنتز شده مورد بررسی قرارگرفت. نحوه پراکنده‌شدن نانولوله‌ها با استفاده از تکنیکهای UV-Vis، طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز(FTIR) و رامان بررسی شد. برای سنتز پودر نانوکامپوزیت، ابتدا با ایجاد سلهای هموژنی از منابع کلسیمی و فسفری در محیط اتانول و سپس به آن محلولهای نانولوله‌های کربنی پراکنده شده توسط SDS در حالی که التراسونیک شده است، اضافه شد. در نهایت اختلاط این دو سل ، با همزدن در دمای محیط و به مدت 2 ساعت، ژل سیاه رنگی ایجاد، و در نهایت پس از خشک کردن ژل و عملیات ‘گرمایی در دمای 600 درجه سانتیگراد تحت اتمسفر آرگون سنتز شدند. برای ارزیابی ویژگیهای محصول از روشهای تحلیل DSC, UV-Vis, Raman, FTTR, TEM/SAED/EDX, SEM, XRD استفاده شد. نتایج نشان داد استفاده از SDS برای پراکنده کردن نانولوله‌ها در زمینه هیدروکسی آپاتیت، از رسوب آنها جلوگیری و همچنین سطح نانولوله‌ها توسط بلورکهای هیدروکسی آپاتیت به خوبی پوشش داده شده است. بررسیهای XRD نشان داد که اندازه بلورکهای هیدروکسی آپاتیت سنتز شده در حدود 50nm است که این نتیجه با TEM تایید شد و تحلیل گرمایی DSC شروع کریستالیزاسیون بلورهای هیدروکسی آپاتیت را به علت حضور نانولوله‌های کربنی در دمای پایینتر اثبات کرد.
رسولی علی، مهدی دیواندری، شاهوردی حمیدرضا، سیدمحمد علی بوترابی،
دوره 30، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
در این تحقیق، منحنیهای DTA و TGA پودر هیدراید تیتانیم در هوا با سرعت گرمادهی 5، 10، 20، 25 و 30 درجه بر دقیقه رسم شد و الگوهای XRD پودر در حین گرمایش پودر با سرعت گرمادهی 10 درجه سانتیگراد بر دقیقه در دماهای مختلف تهیه شد. نتایج نشان داد که خروج هیدروژن از هیدراید تیتانیم طی هفت مرحله رخ می‌دهد و با افزایش سرعت گرمادهی مکانیزم خروج هیدروژن از هیدراید تیتانیم تقریباً ثابت است. با محاسبه انرژی اکتیواسیون این مراحل با استفاده از معادله کسینجر، مشخص شد که مکانیزم در دماهای مختلف تغییر می‌کند. بر طبق منحنی DTA با سرعت گرمادهی 10 درجه سانتیگراد بر دقیقه، در دماهای کمتر از 460 درجه سانتیگراد تحت کنترل نفوذ داخلی، در دماهای بین 650-460 درجه سانتیگراد مکانیزم تحت کنترل فرایند فیزیکوشیمیایی و در دماهای بالاتر از 650 درجه سانتیگراد تحت کنترل واکنش شیمیایی است. با افزایش سرعت گرمادهی، مکانیزم در دمای بالاتر تغییر می‌کند.
