27 نتیجه برای ریزساختار
سجاد اصغری، عبدالمجید اسلامی، ابوذر طاهری زاده، نوید سعیدی،
دوره 39، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده
در این پژوهش، تأثیر حرارت ورودی جوش بر ریزساختار و خواص مکانیکی اتصال غیرمشابه فولادهای خط لوله API-B و API-X42هبررسی شد. ارزیابی ریزساختارها نشان داد که با افزایش حرارت ورودی فریت سوزنی در ریزساختار فلز جوش کاهش یافت، درحالی که مقادیر فریت ویدمن اشتاتن، فریت چندوجهی و فریت مرزدانهای افزایش یافت. همچنین نتایج آزمون ریزسختی سنجی مشخص کرد که با افزایش حرارت ورودی جوشسختی فلز جوش و منطقه متأثر از حرارت کاهش مییابد. نتایج آزمون کشش نشان داد که با افزایش حرارت ورودی جوش شکست از فلز پایه API-B به منطقه متأثر از حرارت منتقل میشود. نتایج آزمون ضربه نیز مشخص کرد که با افزایش حرارت ورودی جوش افت شدید در انرژی ضربه منطقه متأثر از حرارت در هر دو طرف فلزات پایه رخ داد، که این ناشی از رشد بیش از حد اندازه دانهها است.
هومن هادیان، محسن حداد سبزوار، محمد مزینانی،
دوره 39، شماره 4 - ( 12-1399 )
چکیده
در این پژوهش تأثیر اضافه کردن براده بر ریزساختار قطعات آلومینیومی ریختهگری شده بهروش ریختهگری تحت فشار مطالعه و امکان تغییر ساختار آلیاژ آلومینیوم 380 در قالب فلزی با افزودن براده بررسی شد. ریزساختار قطعه بیشتر از دانههای آلفا، فاز یوتکتیک و ترکیبات بین فلزی و تخلخل تشکیل شده است. بهعلت وقوع شرایط غیرتعادلی انجماد در سیستم آلیاژی حاضر، برای محاسبه کسر وزنی جامد از معادله شایل با تعیین مقدار دقیق ضریب توزیع تعادلی توسط روش تجزیه شیمیایی خطی میکروسکوپ الکترونی روبشی در مجاورت یک فاز بین فلزی در زمانهای مختلف همزدن و همچنین معادلات حاکم بر تجزیه حرارتی استفاده شد. درنهایت با استفاده از تحلیل شار حرارتی در بوته، پیشبینی علمی درخصوص میزان بهینه افزودن براده، زمان همزدن و دمای باریزی بهدست آمد. میزان فاکتور شکل در دمای بهینه 590 درجه سانتیگراد برابر 0/643 اندازهگیری شد. مطابق با تصاویر میکروسکوپی نوری از نمونههای ریختهگری شده، روش افزودن براده (قرار دادن آن در کف یا اضافه کردن به سطح) و افزایش دمای تزریق، تأثیر بسزایی در کسر وزنی جامد تشکیل شده، مورفولوژی دانههای آلفا و ریزساختار نهایی آلیاژ دارد.
محمد جودکی، معصومه سیف اللهی، سیدمهدی عباسی، سید مهدی قاضی میرسعید،
دوره 40، شماره 1 - ( 3-1400 )
چکیده
در این پژوهش، اثر عناصر Nd و Pr در ترکیب MmNi4.7Al0.3 بر ریزساختار و مشخصههای جذب و واجذب هیدروژن بررسی شده است. آلیاژها بهروش ذوب القایی تحت خلأ تهیه و تجزیه و تحلیل ریزساختاری و فازی توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی و تجزیه و تحلیل پراش پرتوی ایکس انجام و مشخصههای جذب و واجذب با آزمون سیورت ارزیابی شد. نتایج نشان داد که ریزساختار شامل فاز زمینه، فاز دوم در اثر جدایش آلومینیوم، تخلخل و ترک است. میزان فاز دوم و مقدار آلومینیوم در فاز دوم در آلیاژ Mm(Pr,Nd)Ni4.7Al0.3 کمتر از آلیاژ MmNi4.7Al0.3 مشاهده شد. درنتیجه توزیع همگنتری برای آلومینیوم در آلیاژ Mm(Pr,Nd)Ni4.7Al0.3 حاصل شده است. بررسی نتایج حاصل از منحنیهای همدمای فشار- ترکیب برای جذب و واجذب هیدروژن در دمای محیط نشان داد که در ترکیبات MmNi4.7Al0.3 و Mm(Nd,Pr)Ni4.7Al0.3 جایگزینی عناصر Nd و Pr با Mm فشار جذب را بهترتیب به مقدار 14/52 و 9/90 بار، فشار واجذب را به 5/53 و 5/49 بار، ظرفیت ذخیرهسازی هیدروژن را از 1/37 به 1/33 درصد وزنی و پسماند را از 0/73 به 0/58 کاهش میدهد. با توجه به کاهش ناچیز در بیشینه ظرفیت جذب و در مقابل، کاهش قابل توجه در فشار جذب و پسماند، جانشینی این دو عنصر، اثر مطلوب و مؤثری در کاربردهای صنعتی است.
محمد خسروی، محمد منصوری، علی غلامی، یدالله یعقوبینژاد،
دوره 40، شماره 1 - ( 3-1400 )
چکیده
در جوشکاری توپودری، ریزساختار و خواص مکانیکی اتصال آلیاژ فولاد 304 AISI توسط نانوصفحات اکسید گرافن (GO) و اکسید گرافن احیا شده (RGO) بررسی شد. در این پژوهش ریزساختار خط جوش توسط روشهای متالوگرافی و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی، فازهای تشکیل شده توسط روش پراش پرتوی ایکس و تغییرات آلوتروپی کربن توسط آزمون طیفسنجی رامان ارزیابی شده است. اکسید گرافن با استفاده از روش هامر اصلاح شده سنتز شده و با استفاده از هیدرازین احیا شد. بر این اساس، خمیر اکسید گرافن و اکسید گرافن احیا شده در غلظتهای مختلف 1 ، 3 و 10 میلیگرم بر میلیلیتر برای پرکردن شکاف جوش استفاده شده است. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت اکسید گرافن احیا شده تا 10 میلیگرم بر میلیلیتر، استحکام کششی و سختی جوشکاری بهترتیب تا 23 و 43 درصد بهبود مییابد. مکانیزم افزایش خواص مکانیکی را میتوان احتمالاً به ایجاد ممانعت نانوصفحات اکسید گرافن احیا شده در برابر رشد دانه و درنتیجه ریز شدن اندازه دانه آلیاژ خط جوش در حین فرایند انجماد حوضچه جوش متناسب دانست.
محمد صالحی، مصطفی اسکندری، مهدی یگانه،
دوره 40، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
در این پژوهش، تغییرات ریزساختار در فرایند ترمومکانیکی و تأثیر آن بر خواص خوردگی فولاد زنگنزن آستنیتی 321 بررسی شد. آزمون طیفسنجی پراش انرژی پرتو ایکس و میکروسکوپ نوری بهترتیب برای شناسایی رسوبات و ریزساختار استفاده شدند. بهمنظور ارزیابی خواص خوردگی، آزمونهای پلاریزاسیون پتانسیودینامیک و طیفسنجی امپدانس الکتروشیمیایی انجام شد. ابتدا نمونه اولیه تحت عملیات نورد سرد در کاهش ضخامت 90 درصد در دمای نیتروژون مایع قرار گرفت و در ادامه عملیات آنیل در دماهای 750، 850 و 1050 درجه سانتیگراد در زمان 10 دقیقه، روی آن انجام شد. نتایج نشان داد که نورد سرد شدید موجب بهبود جزئی خواص خوردگی میشود و در نمونههای آنیل شده با یکنواختتر شدن ریزساختار، برگشت بیشتر فاز مارتنزیت به آستنیت و کاهش اندازه دانه، مقاومت به خوردگی افزایش مییابد. نمونههای آنیل شده در دمای 850 درجه سانتیگراد با مقاومت پلاریزاسیون (kΩ.cm2) 8/200 و دمای 1050 درجه سانتیگراد با مقاومت پلاریزاسیون (Ω.cm2) 3/800 بهترتیب دارای بیشترین و کمترین مقاومت به خوردگی در مقایسه با سایر نمونهها بودند.
حسین ساکی، مریم مرکباتی، رشید مهدوی،
دوره 40، شماره 3 - ( 8-1400 )
چکیده
آلیاژهای تیتانیوم شبهپایدار بتا دارای قابلیت دستیابی به ریزساختارهای متنوع بهوسیله چرخههای مختلف عملیات حرارتی هستند. هدف از پژوهش حاضر، ایجاد ترکیبی از رسوبات آلفای کروی و سوزنی شکل ریز در آلیاژ تیتانیوم شبهپایدار بتا Ti-3Al-8Mo-7V-3Cr با استفاده از آنیل انحلالی در منطقه دوفازی α+β و پیرسازی برای بهبود خواص کششی آن است. به این منظور، روی تسمهای از این آلیاژ عملیات حرارتی آنیل انحلالی در منطقه دوفازی α+β در دمای 750 درجه سانتیگراد انجام شد. سپس عملیات پیرسازی تکمرحلهای روی تعدادی از نمونههای آنیل انحلالی شده، در دماهای 500، 550 و 600 درجه سانتیگراد انجام گرفت. همچنین تعداد دیگری از نمونههای آنیل انحلالی شده، تحت عملیات پیرسازی دومرحلهای شامل پیرسازی مرحله اول در دمای 300 درجه سانتیگراد و پیرسازی مرحله دوم در دماهای 500، 550 و 600 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. سپس تحولات ساختاری آلیاژ بهوسیله میکروسکوپ الکترونی و الگوی پراش پرتوی ایکس و ارزیابی خواص کششی بهوسیله آزمایش کشش سرد بررسی شد. نتایج نشان داد که ریزساختار آلیاژ پس از آنیل انحلالی در منطقه دوفازی α+β دارای فاز آلفای اولیه کروی با اندازه یک میکرومتر در زمینه بتا است. پیرسازی تکمرحلهای در دمای 550 درجه سانتیگراد پس از آنیل انحلالی α+β منجر به تشکیل لایههای ریز آلفای ثانویه به ضخامت میکرومتر 0/2 شد. این چرخه عملیات حرارتی، منجر به دستیابی به استحکام تسلیم 1120 مگاپاسکال و انعطافپذیری 13/7 درصد شد. انجام پیرسازی دو مرحلهای در دمای 300 درجه سانتیگراد و سپس در دمای درجه 550 سانتیگراد، منجر به کاهش ضخامت آلفای ثانویه به 0/1 میکرومتر و افزایش استحکام تسلیم و انعطافپذیری بهترتیب به 1190 مگاپاسکال و 14/8 درصد شد.
اشکان محمدی، بهزاد نیرومند، عبدالله صبوری،
دوره 40، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
روش ذوب با پرتوی الکترونی (EBM) یکی از روشهای نوین ساخت افزایشی است که با ذوب انتخابی پودر فلزات و آلیاژها، قابلیت تولید قطعات فلزی با اشکال پیچیده و خواص بالا را فراهم کرده است. در این پژوهش، ریزساختار، سختی و زبری سطح نمونهای از آلیاژ Ti6Al4V تولید شده بهروش ذوب با پرتوی الکترونی مشخصهیابی شد. نتایج نشان داد که ریزساختار انجمادی اولیه نمونه دارای فاز β ستونی رونشستی بوده که در ادامه، با توجه به نرخ خنککنندگی بالای فرایند، به فاز α بهصورت سبدبافت و ویدمناشتاتن تغییر کرده است. بر روی سطح نمونه فازهای مارتنزیتی تیغهای نیز مشاهده شد. با افزایش ارتفاع از سکوی ساخت، ریزساختار نمونه ریزتر شده، متوسط ضخامت لایههای α تا حدود 50 درصد کاهش یافت و در مقاطع بالا به کمتر از 340 نانومتر رسید که بهنظر میرسد بهدلیل تأثیر کمتر دمای سکوی محفظه ساخت بر تحول نفوذی α+β →وβ باشد. میزان تخلخل مشاهده شده در ساختار نمونه در مقایسه با پژوهشهای دیگر صورت گرفته در این زمینه، از دیگر روشهای ساخت افزایشی کمتر بود. ریزسختی متوسط نمونه برابر با HVو337 اندازهگیری شد که از سختی گزارش شده قطعات تولیدی از این آلیاژ توسط فرایندهای دیگر ساخت، بیشتر است. بهدلیل زبری سطحی نسبتاً بالا، نمونههای ساخته شده بهروش ذوب با پرتوی الکترونی از آلیاژ Ti6Al4V میتوانند انتخاب مناسبی برای کاربردهای پزشکی باشند.