نشریه علمی پژوهشی مواد پیشرفته در مهندسی

---

نانوذرات ZnS به روش رسوب شیمیایی در ابعاد nm 3-5 با استفاده از مهارکننده تیوگلیسرول(TG) در حلال متانول تحت اتمسفر ازت تهیه و در دماهای مختلف تحت بازپخت قرار گرفت. بررسی طیف XRD نمونه‌های مختلف نشان می‌دهد که با افزایش دمای بازپخت علاوه بر اندازه ذرات، ساختار بلوری نیز به تدریج از مکعبی به شش‌گوشی تغییر می‌کند که حاکی از ناپایداری ساختار مکعبی این گروه از نانوساختارهاست. طیف جذبی UV-Vis حاصل از نمونه‌ها بیانگر کاهش باندگپ (افزایش اندازه نانوذرات) با افزایش دمای بازپخت است. بررسی طیفهای گسیل و جذب فوتولومینسانس نمونه‌های بازپخت‌شده در دماهای مختلف بیانگر شیفت قرمز قله‌های گسیل در ناحیه مرئی و فرابنفش با افزایش دمای بازپخت است.

---

در این پژوهش آلیاژ حافظه­پذیر فرومغناطیس Ni₄₇Mn₄₀Sn₁₃  به روش آلیاژسازی مکانیکی ساخته شد. بدین منظور مخلوط پودرهای اولیه در آسیای سیاره­ای در اتمسفر آرگون به­مدت 20 ساعت تحت آسیاب­کاری قرار گرفتند. الگوی پراش پرتو ایکس تشکیل ساختار بلوری آلیاژ هویسلر را تایید کرد. به­دلیل تنش­های وارده در مرحله آسیاب­کاری، نمونه ساختار کاملاً منظم نداشت و در منحنی پذیرفتاری آن گذار مارتنزیتی مشاهده نشد. به­همین دلیل برای دست‌یابی به نمونه­ای با نظم بلوری بهتر و دارای گذار مارتنزیتی نمونه­ی 20 ساعت آسیاب شده، در لوله­هایی از جنس کوارتز و تخلیه­شده از هوا قرار داده شد و در زمان‌های مختلف در دمای 950 درجه سانتی‌گراد بازپخت شد. سپس اثر زمان بازپخت بر ویژگی­های ساختاری، مغناطیسی و الکتریکی نمونه­ها بررسی شد. نتایج حاصل از مقاومت الکتریکی نمونه­های دارای گذار مارتنزیتی، رفتار فلز-عایق­گونه را در محدوده گذار مارتنزیتی نشان داد. نتایج نشان داد زمان 16 ساعت مدت زمان بهینه برای ساخت این آلیاژ است. این نمونه با دارا بودن دمای گذار بالاتر نسبت به نمونه ساخته شده به­روش ذوب قوسی، نمونه­ای مناسب­تر برای کاربرد در یخچال­های مغناطیسی است.