۱۷ نتیجه برای سایش
کریم زنگنه مدار و سید محمود منیر واقفی،
دوره ۲۳، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۳۸۳ )
چکیده
در این تحقیق از فرایند نیتروره کردن در اتمسفر H۲/NH۳ به عنوان روشی برای عملیات حرارتی پوششهای الکترولس Ni-P بر روی زیرلایه فولاد ۴۱۴۰ استفاده شد. برای این منظور پوششهایی از Ni-P حاوی حدود ۹% فسفر با ضخامتهای ۲، ۲۴ و ۴۸ میکرون، بر روی نمونهها اعمال شده و اثر عملیات نیتراسیون بر مورفولوژی، تغییرات ساختاری، زبری و سختی پوششها با انجام آزمایشهای SEM، EDS، XRD، زبری سنجی و میکروسختی سنجی مورد بررسی واقع شد. آزمایش سایش نیز به منظور ارزیابی رفتار سایشی نمونهها انجام شد. در این راستا رفتار سایشی نمونههای نیتروره شده شامل نمونههای با و بدون پوشش Ni-P مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تأثیر فرایند نیتراسیون، بستگی به ضخامت پوشش Ni-P متفاوت است. همچنین مشخص شد که عملیات نیتراسیون بیشترین تأثیر را بر نمونههای با پوشش نازک
(۲ میکرون) دارد به طوری‌که انجام این عملیات می‌تواند موجب توسعه نوعی پوشش چند جزیی حاوی فازهای بین فلزی، فسفید و نیترید به همراه منطقه محدود نفـوذی در سطـح فولاد حاوی پوشش نازک Ni-P(با ضخامت ۲ میکرون) شود. این فولاد تحت نیروی بالاتر سایش، مقاومت سایشی بهتری نسبت به فولاد حاوی پوشش ضخیمتر(۲۴ میکرون) از خود ارایه داد. رفتار مذکور به تشکیل فازهای نیتریدی در سطح و نیز ایجاد ناحیه متأثر از نفوذ نیتروژن در زیر سطح فولاد اخیر نسبت داده شد.
حسین میرمحمدصادقی و حبیب‌اله بیات،
دوره ۲۴، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۸۴ )
چکیده
توسعه استفاده از بتن غلتکی بدون پوشش در سازه های هیدرولیکی مهم ایجاب می کند که عوامل مؤثر بر مقاومت سایشی آن ، به ویژه در بخش سرریز بررسی شود. در این مقاله، ضمن تحلیلی بر مشاهدات آزمایشگاهی از چگونگی وقوع پدیده سایش و فرسایش که در برخورد مالشی جریانهای دو فازی با سرعت زیاد به وجود می آید به معرفی معیارهای لازم برای نشان دادن مقاومت سایشی و فرسایشی بتن غلتکی در اثر پارامترهای مختلف از قبیل دانه بندی، نسبت مصالح سنگی، جنس و شکل سطح سنگدانه ها، انرژی تراکمی (که این عوامل می‌تواند به تنهایی با پارامتر "شعاع هیدرولیکی متوسط مخلوط " معرفی شود)، سن نمونه و نسبت عیار سیمان و ... هم می پردازد. به گواه مراجع و مآخذ، اگر چه بیشتر تحقیقات انجام شده تاکنون، بر ویژگیهای سایشی بتن های معمولی که اغلب نیز با رویه های بسیار صاف و صیقلی ساخته می شوند انجام شده، ولی در این مقاله به معرفی تحلیل پدیده سایشی و فرسایش و تحقیقات انجام شده در زمینه تعیین مقاومت سایشی و فرسایشی بتن غلتکی و کاربرد آنها در پژوهشهای جدید با بهره گیری از دستگاه سنجش مقاومت سایشی و فرسایشی بتن با جریان فورانی چند فازی اهتمام دارد و با تجزیه و تحلیلهای تک و چند متغیره نتایج حاصل ، گرافها و روابطی کاربردی برای مقدار سایش و فرسایش بر حسب پارامترهای فوق الذکر ارائه شده است.
روح ا... باقری و محمد علی گلعذار،
دوره ۲۵، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۳۸۵ )
چکیده
پودر پلی پروپیلن (EPD۶۰R) با روش الکترواستاتیک پاششی در دمای اتاق به سطح فولاد نشانده شد. حرارت دهی پودر پوشش داده شده در یک آون خلأ در دماها و زمانهای مختلف برای کسب پوششی یکنواخت با ضخامت متوسط ۴۷۰ میکرون انجام شد. در نهایت بر اساس نتایج حاصل، دمای ۲۵۰ درجه سانتیگراد، زمان ۴۵ دقیقه و فشار درون آون ۲۰۰ میلی بار برای حرارت دهی به‌دست آمد. برای اصلاح ساختار شیمیایی این پلیمر، پودر حاوی نسبت وزنی مختلفی از مالئیک انیدرید به یک پراکسید (دی کیومیل پراکسید و یا ترشری بوتیل هیدروپراکسید) نیز بر سطح فولاد نشانده و پوشش یکنواختی حاصل شد. استحکام چسبندگی، مقاومت سایشی و انعطاف پذیری پوشش پلیمری با روش استاندارد ASTM برای نمونهها اندازه گیری شد. با توجه به نتایج حاصل، نمونه پوشش پلیمری تهیه شده با ۵ درصد وزنی مالئیک انیدرید و ۱/۰ درصد وزنی ترشری بوتیل هیدروپراکسید بالاترین خواص مکانیکی را نشان داد. استحکام چسبندگی و مقاومت سایشی برای بهترین نمونه پوشش پلیمری به ترتیب ۳/۱۴ کیلوگرم و ۳/۲۵۰ سانتیمتر در نیروی ۶ کیلوگرمی بود. شواهد حاصل از ترموگرامهای DSC و IR هم پیوند شیمیایی مالئیک انیدرید به پلیمر را اثبات کرد. چنین پیوندی موجب افزایش خواص مکانیکی پوشش پلیمر بر سطح فولاد می‌شود.
سعیدرضا بخشی، مهدی صالحی، حسین ادریس، غلام‌حسین برهانی،
دوره ۲۹، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۸۹ )
چکیده
در این تحقیق، ترکیب پودری ۷۶Mo-۱۴Si-۱۰B و ۳۳Mo-۵۷Si-۱۰B (برحسب درصد اتمی) به کمک آسیاب سایشی آلیاژسازی مکانیکی شدند. به منظور تشکیل ترکیبات بین‌فلزی، پودرهای به‌دست آمده عملیات حرارتی شدند و پودرهای به‌دست آمده همراه با پودرهای بدون ترکیب بین‌فلزی، پس از آگلومراسیون، به کمک روش پلاسمایی روی زیرلایه‌هایی از فولاد ساده کربنی پاشش حرارتی شدند. نمونههای فولادی در شرایط بدون پوشش و همراه با پوشش، تحت فرایند اکسایش پیوسته قرار گرفته و همزمان تغییرات وزن آنها ثبت شد. خصوصیات فازی و ساختاری پودرها، پوشش و لایه اکسیدی به کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی و پراش پرتو ایکس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصله نشان داد که با اعمال پوشش Mo-Si-B حاوی ترکیبات MoSi۲، Mo۵Si۳، MoB و ترکیب مهم Mo۵SiB۲، نرخ اکسایش فولاد به طور قابل توجهی کاهش یافته و با توجه به نتایج پراش پرتو ایکس پوشش، ترکیبات اعمالی روی فولاد، تفاوت خاصی را قبل و بعد از فرایند اکسایش از خود نشان نمی‌دهند. ضمن آن‌که پوشش Mo-Si-B فاقد ترکیبات بین‌فلزی فوق، تأثیر قابل توجهی بر فرایند اکسایش ندارد.
وحید عمرانی دیزج یکان، رحمت الله عمادی، حمید رضا سلیمی جزی،
دوره ۳۳، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۹۳ )
چکیده
اعمال جریان الکتریکی مستقیم و متناوب در زمان ریخته گری و انجماد موجب اصلاح ریزساختاری دانه های آلومینیم و سیلسیم شد. بالاترین مقاومت سایشی در جریان مستقیم به وجود آمده و برای جریان متناوب، مقاومت سایشی متناسب با جریان الکتریکی است. تغییر قطبیت در آلومینیم خالص تغییری در مقاومت سایشی ایجاد نمی کند، ولی برای آلیاژ آلومینیم-سیلسیم، بالاترین مقاومت سایشی در اتصال مذاب به قطب منفی و قالب به قطب مثبت حاصل می شود. اعمال جریان الکتریکی مستقیم در آلیاژ آلومینیم-سیلسیم موجب ایجاد سه ریز ساختار متفاوت شامل سیلسیم های کشیده شده در امتداد شارش الکترون ها در نزدیکی قطب منفی، تیغه های ظریف سیلسیم در قسمت میانی که دانه های بیضی گون α-Al را احاطه کرده اند و تیغه های خرد شده سیلسیم در نزدیکی قطب مثبت است.
سید بهزاد حسنی، فتح ا... کریم‌زاده، محمدحسین عنایتی، منصور برونی،
دوره ۳۵، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۵ )
چکیده
در این پژوهش از فرایند جوشکاری قوسی تنگستن برای روکش‌کاری۱ و ترمیم سطح آلیاژ ریختگی منیزیم C۹۱AZ استفاده شد. در ادامه برای بررسی تأثیر بهبود خواص ریزساختاری بر خواص سایشی، فرایند اصطکاکی اغتشاشی و عملیات حرارتی T۶ بر ناحیه روکش‌کاری شده، اعمال شد. نتایج ریزسختی سنجی گویای افزایش میانگین سختی با فرایند روکش‌کاری و سپس افزایش سختی ناحیه روکش‌کاری شده با فرایند اصطکاکی اغتشاشی و در نهایت افزایش بیشینه میانگین سختی در ناحیه روکش‌کاری شده پس از اعمال عملیات حرارتی T۶ بود. نتایج آزمون سایش نشان داد فرایند روکش‌کاری موجب بهبود خواص سایشی آلیاژ شده است. پس از اعمال فرایند اصطکاکی اغتشاشی بر ناحیه روکش‌کاری شده، بهبود بیشتری در مقاومت سایش ناحیه روکش‌کاری شده حاصل شد. در نهایت بهترین خواص سایشی با اعمال عملیات حرارتی به دست آمد.
سیما ترکیان، علی شفیعی، محمدرضا طرقی نژاد، مرتضی صفری،
دوره ۳۵، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
در این پژوهش تاثیر زمان عملیات زیر صفر روی رفتار تریبولوژیکی و ریزساختار فولاد سخت شونده سطحی ۵۱۲۰AISI ، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور نمونههای دیسکی شکل در دمای ۹۲۰ درجه سانتیگراد به مدت ۶ ساعت کربن‌دهی و در هوا خنک شدند و پس از آستنیتهکردن درروغن سرمایش شدند؛ سپس بلافاصله پس از سرمایش و سنباده زنی، نمونهها به مدت ۱، ۲۴، ۳۰ و ۴۸ ساعت در نیتروژن مایع نگهداری شدند و در دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد به‌مدت ۲ ساعت بازگشت شد. آزمون سایش به روش گلوله روی دیسک با استفاده از ساچمه کاربید تنگستنی با دو بار ۸۰ و ۱۱۰ نیوتن انجام شد. به‌منظور مشاهده کاربیدها از محلول کلرید مس (۵ گرم)+ هیدروکلریک اسید (۱۰۰ میلی‌لیتر) + اتانول (۱۰۰ میلی‌لیتر) استفاده شد. سختی نمونهها به روش ویکرز با بار ۳۰۰ نیوتن قبل و بعد از بازگشت اندازه‌گیری شد. درصدآستنیت باقی‌مانده از روش تفرق اشعه X محاسبه شد؛ میزان آستنیت باقی‌مانده در نمونه CHT، ۸ درصد، ۱DCT، ۴ درصد و در بقیهی نمونهها به میزانی کاهش یافته است که در الگوی پراش پیکی مشاهده نشد. نتایج نشان داد که عملیات زیر صفر عمیق منجر به افزایش سختی در تمام نمونهها شده و میزان مقاومت سایشی در نمونهها در هر دو بار اعمالی ۸۰ و ۱۱۰ نیوتن، در زمانهای ۱ و ۲۴ ساعت نسبت به نمونه عملیات زیر صفر نشده افزایش و در نمونههای ۳۰ و ۴۸ ساعت عملیات زیر صفر شده کاهش یافته است؛ بهگونهای که نمونهی ۴۸ ساعت عملیات زیر صفر شده دارای کمترین مقاومت سایشی است. علت افزایش سختی نمونهها به‌دلیل کاهش میزان آستنیت باقی‌مانده در اثر عملیات زیر صفر عمیق و دلیل کاهش مقاومت سایشی نمونهها پس از ۲۴ ساعت، رشد کاربیدها و توزیع غیریکنواخت آن در ریزساختار و در نتیجه ضعیف شدن زمینه بوده است؛ بنابراین مدت زمان ۲۴ ساعت عملیات زیر صفر عمیق بر فولاد ۵۱۲۰ زمانی بهینه است.
سعیده پورمحمدی، مسعود عطاپور، فخرالدین اشرفی زاده،
دوره ۳۵، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
چکیده
در این پژوهش، پوششی از NiAl اصلاح شده با کروم به روش روکش‌کاری جوشی و با استفاده از فرایند جوشکاری قوسی تنگستن-گاز (GTAW) بر سطح فولاد ۳۱۰ اعمال شد. ترکیب شیمیایی و دانه‌بندی پوشش به دست آمده به کمک آزمون پراش اشعه ایکس XRD))، میکروسکوپی نوری و میکروسکوپی الکترونی روبشی مجهز به آزمون طیف‌سنجی پراکندگی انرژی (EDS) بررسی شد. سپس رفتار سایشی پوشش به‌دست آمده با استفاده از آزمون پین روی دیسک در دماهای محیط و ۴۰۰ درجه سانتیگراد مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد، اعمال پوشش NiAl اصلاح شده با کروم باعث افزایش شدید سختی می‌شود. نتایج آزمونهای سایش نشان داد که پوشش NiAl اصلاح شده با کروم قادر به بهبود قابل ملاحظه مقاومت سایشی فولاد ۳۱۰ در دماهای محیط و ۴۰۰ درجه سانتیگراد است. این نتایج بر اساس مکانیزم سایشی به‌دست آمده از تصاویر میکروسکوپی الکترونی روبشی مورد بحث قرار گرفته است.
بهمن خرمی مخوری، علی شفیعی،
دوره ۳۵، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
چکیده
در این پژوهش پوشش نیترید تیتانیوم با استفاده از واکنش گرهای TiCl۴، N۲، H۲ و Ar روی فولاد AISI H۱۳ بهوسیله فرایند پوشش‌دهی رسوب شیمیایی بخار به کمک پلاسما ایجاد شد. پوشش ها در دماهای مختلف زیرلایه (۴۶۰، ۴۸۰ و ۵۱۰ درجه سانتیگراد) ایجاد شدند. آزمون سایش از نوع ساچمه بر روی دیسک برای تعیین مکانیزم سایش در دمای بالا (۴۰۰ درجه سانتیگراد) و دمای پایین (۲۵ درجه سانتیگراد) انجام گرفت. خواص و ترکیب شیمیایی پوشش با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی، پراش اشعه ایکس و ریزسختی سنجی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمون سایش در دمای محیط بر حسب نرخ سایش بیان شد. آزمون سایش در دمای محیط نشان داد که پوشش TiN ایجاد شده در دمای ۴۶۰ درجه سانتیگراد دارای کمترین میزان کاهش وزن است و این پوشش دارای بیشترین میزان سختی است. بهترین مقاومت به سایش برای پوششی با بیشترین سختی (۱۸۰۰ ویکرز) است. مکانیزم سایش با تغییر دمای سایش تغییر می‌کند. مشاهدات مسیر سایش نشان داد که سایش در دمای پایین به‌صورت خستگی سطحی است در حالی که سایش در دمای بالا از نوع چسبان است.
محمد متقی، مهدی احمدیان،
دوره ۳۶، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۶ )
چکیده
در این پژوهش، رفتار سایشی کامپوزیت‌های تجاری WC-۱۰wt%Co (H۱۰F)، WC-۴۰vol%Co و کامپوزیت WC-۴۰vol%FeAl-B با مقادیر مختلف بور (صفر- ppm۱۰۰۰) در دمای بالا به‌روش پین روی دیسک بررسی شد. آزمونهای سایش تحت بار ۴۰ نیوتن و طی مسافت ۱۰۰ متر و در سه دمای محیط، ۲۰۰ و ۳۰۰ درجه سانتیگراد انجام شدند. سطوح سایش بهوسیله میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقاومت سایشی همه کامپوزیت‌ها با افزایش دمای آزمون، کاهش می‌یابد. کامپوزیت WC-۴۰vol%FeAl بدون بور کمترین مقاومت سایشی را در همه دماها نشان می‌دهد. با حضور بور تا ppm ۵۰۰ در زمینه آلومیناید آهن، مقاومت سایش دما بالای این کامپوزیت‌ها بهبود می‌یابد و مکانیزم سایش از جدایش ذره به خراشان تغییر پیدا می‌کند. بور با افزایش میزان چقرمگی این کامپوزیت‌ها و افزایش شکل‌پذیری آلومیناید آهن منجربه بهبود پیوند فصل مشترک زمینه آلومیناید آهن و ذرات کاربید تنگستن و بنابراین افزایش مقاومت سایشی این کامپوزیت‌ها می‌شود. کامپوزیت WC-۴۰vol%(FeAl-۵۰۰ppmB) مقاومت به سایش در دمای بالای بیشتری نسبت به WC-۴۰vol%Co و WC-۱۰wt%Co تجاری دارد.
مرتضی خوبرو، علی مالکی، بهزاد نیرومند،
دوره ۳۶، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۹۶ )
چکیده
برخلاف روش‌های متداول افزودن عنصر آلیاژی به کل قطعه، در این پژوهش بهبود خواص سطحی چدن خاکستری با استفاده از روش آلیاژسازی درجای سطحی در حین ریخته‌گری بررسی شد. به این منظور سیم‌های مسی به قطر ۴/۰ و ۸/۰ میلی‌متر قبل از ذوب‌ریزی در قالب نصب شد. آنالیز عنصری، حضور مس در سطح و لایه‌های زیر سطح تا عمق یک سانتیمتر را نشان داد. بررسی‌های ریزساختاری تغییر توزیع گرافیت از A به D و E، کاهش فازگرافیت و افزایش پرلیت در سطح را نشان دادند. نتایج سختی سنجی نشان داد که سختی سطح نمونههای حاوی مس افزایش یافت و نتایج آزمون سایش مشخص کرد که مقاومت سایشی نمونه با مس نسبت به نمونه شاهد افزایش یافته است.
مهدی اکبرزاده، مرتضی زند رحیمی، احسان مرادپور،
دوره ۳۷، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۷ )
چکیده
- دی سولفید مولیبدن (MoS۲) یکی از رایج‌ترین پوششهای روانکار جامد است. در این تحقیق پوششهای کامپوزیتی MoS۲-Cr به‌روش کندوپاش مغناطیسی جریان مستقیم، روی فولاد AISI۱۰۴۵ عمال شد. نسبت کروم در پوشش با استفاده از تارگت‌های مختلف کنترل شد. پوششها با استفاده از پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، طیف‌سنجی پراش انرژی پرتو ایکس (EDX) و نانوفرورونده و نانوخراش مشخصه‌یابی شد. نتایج نشان داد که ضخامت و سختی پوششهای ایجاد شده به‌ترتیب ۶ میکرومتر و ۱۳۰۰-۸۵۰ ویکرز بود. حضور کروم در پوشش MoSx باعث بهبود چسبندگی و افزایش سختی پوشش می‌شود. میزان بلورینگی ساختار با افزایش میزان کروم کاهش می‌یابد. مقدار بهینه افزودن کروم برای ایجاد بهترین خواص سایشی پوششهای MoS۲-Cr، ۱۳ درصد اتمی تعیین شد. سایش ورقه‌ای و تریبوشیمی و خراشان با مکانیزم خیش ریز به‌عنوان مهم‌ترین مکانیزم‌های حاکم در سایش پوشش تعیین شد.
محمد امامی، شیگه ناری هایاشی،
دوره ۳۸، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۸ )
چکیده
سطح خارجی لوله های مبدل حرارتی که در محیط زباله (زیستتوده) سوزی با بستر سیال به کار می روند، در معرض آسیب شدید خوردگی فرسایشی دمابالا قرار دارد. به‌منظور ارزیابی رفتار و افزایش طول عمر لوله ها، شرایط واقعی صنعتی باید در محیط آزمایشگاه شبیه سازی شود. در این تحقیق، دستگاهی با بستری سیال از ماسه داغ طراحی و ساخته شد تا آلیاژ پایه نیکل SFNi۴ را مورد خوردگی فرسایشی دمابالا قرار دهد. به‌منظور تشدید شرایط خورنده، ماسه سیلیسی با مقادیر ۰، ۵/۰ و ۱ درصد وزنی از مخلوط نمک‌های NaCl و KCl با نسبت مولی یک به یک آغشته شد. تغییر شرایط سایشی محیط، با استفاده از نرخ جریان هوای ۲۰ و ۲۵ لیتر بر دقیقه و زاویه برخورد ذرات به نمونه ها از ۴۵ تا ۹۰ درجه حاصل شد. نرخ زدایش ماده با اندازه گیری ضخامت هر نمونه پیش و پس از آزمون به دست آمد. پس از هر آزمون، سطح و مقطع عرضی نمونهها با میکروسکوپ الکترونی روبشی و طیف‌سنجی پراش انرژی پرتو ایکس بررسی شد. در پایان پارامترهای بهینه خوردگی فرسایشی در شرایط واقعی صنعتی به‌دست آمد.
غلامرضا فغانی، علیرضا خواجه امیری،
دوره ۳۸، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
آلیاژ Ti-۶Al-۴V به‌دلیل خواص ویژه‌ای از جمله چگالی کم، استحکام و مقاومت به‌خوردگی بالا کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف به‌ویژه هوافضا پیدا کرده است. با این‌حال، یکی از مشکلات عمده استفاده از این آلیاژ، خواص تریبولوژیکی ضعیف آن تحت بارهای نسبتاً زیاد است. در پژوهش حاضر، به‌منظور بهبود خواص تریبولوژیکی آلیاژ (Ti-۶Al-۴V)، از اضافه کردن ذرات کروم به ورق در محیط حاوی نیتروژن در فرایند جوشکاری قوس تنگستن (TIG) استفاده شد. بررسی‌های ریزساختاری به‌کمک میکروسکوپ نوری، آنالیز پراش پرتوی ایکس و میکروسکوپ الکترونی روبشی، تشکیل ذرات TiN، TiCr۲ و Cr۲N در زمینه‌ای از فاز سخت تیتانیم را تأیید کرد. سختی لایه آلیاژی شده با TIG به HV۰,۳ ۱۰۰۰ افزایش یافت که چهار برابر بیشتر از سختی آلیاژ پایه بود. همچنین، نرخ سایش نمونههای آلیاژسازی شده با کروم و نیتروژن تحت بار ۳۰ نیوتن و مسافت ۱۰۰۰ متر، ۹/۵ برابر نسبت به نمونه آلیاژ بدون پوشش، کاهش یافت.
محمد امامی، شیگه ناری هایاشی،
دوره ۳۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
رفتار اکسیداسیون فرسایشی آلیاژهای پایه نیکل محتوی مقادیر ۷-۰ درصد وزنی عنصر مولیبدن در شرایط احتراق زباله با بستر سیال مطالعه شد. برای این منظور، هوای فشرده داغ با نرخ جریان ۲۵ لیتر بر دقیقه موجب برخورد ماسه سیلیسی داغ (۷۰۰ درجه سانتیگراد) آغشته به ۰/۵ درصد وزنی نمک‌های کلریدی به نمونهها به‌مدت ۲۵۰ ساعت شد. با حذف عامل ساینده، رفتار اکسیداسیون دما‌بالای این آلیاژها نیز در اتمسفرهای هوا و هوا+کلر به‌مدت ۱۰۰ ساعت در دماهای ۵۲۰ و ۵۶۰ درجه سانتیگراد بررسی شد. اندازه‌گیری افزایش وزن در اکسیداسیون و کاهش ضخامت در اکسیداسیون فرسایشی آلیاژها نشان داد که افزایش مقدار مولیبدن با کاهش سینتیک تشکیل لایه اکسیدی سطحی باعث بهبود مقاومت اکسیداسیون آلیاژ شد، اما در شرایط اکسیداسیون و سایش همزمان، نرخ اکسیداسیون کم آلیاژ حاوی ۷ درصد وزنی مولیبدن منجر به زدوده شدن سریع لایه اکسیدی محافظ و کاهش مقاومت اکسیداسیون فرسایشی آلیاژ شد. تحت این شرایط نمونه حاوی ۳ درصد وزنی مولیبدن کمترین نرخ زدایش را نشان داد. بررسی‌های میکروسکوپی و پراش پرتو ایکس تشکیل لایه‌های اکسیدی Cr۲O۳/NiCr۲O۴ را نشان داد. نمونه فاقد مولیبدن با کمترین مقاومت اکسیداسیون، تحت شرایط اکسیداسیون فرسایشی مقاومت بهتری از آلیاژهای با مولیبدن بالا نشان داد. با این‌حال نرخ اکسیداسیون بالا در این آلیاژ منجر به فقیر شدن شدید ناحیه زیرسطحی از عنصر کروم و اکسیداسیون داخلی آلیاژ شد.
محمدتقی اسدی خانوکی،
دوره ۳۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
در این تحقیق اثر دما و نرخ کرنش بر رفتار جریان مومسان شیشه‌فلز حجمی آلیاژ پایه زیرکونیم در حین آزمون خمش سه‌نقطه‌ای بررسی و ارتباط بین حساسیت به نرخ کرنش (m) و نوع جریان مطالعه شده است. بررسی منحنی‌های تنش- کرنش خمشی، نشان‌دهنده دو نوع جریان مضرّس و غیرمضرّس وابسته به دما و نرخ کرنش است. در دماهای بالای یک دمای بحرانی و یا نرخ‌های کرنش کمتر از یک حد بحرانی، جریان مضرّس پدیدار می‌شود که ناشی از فعال شدن همزمان نواحی استحاله برشی (STZ) و فرایندهای آسایش ساختاری وابسته به زمان است. همچنین در دماهای بالاتر از ۰/۴ دمای انتقالی شیشه، m منفی و در زیر آن دما، m مثبت خواهد بود. دلیل منفی بودن m ، نبودن زمان کافی برای فعال شدن فرایندهای آسایش ساختاری در نرخ‌های کرنش بالا است که باعث افزایش حجم آزاد در نوارهای برشی و درنتیجه نرم شدن ماده می‌شود. مقایسه انرژی فعال‌سازی نواحی استحاله برشی و انرژی لازم برای شروع جریان مضرّس نشان می‌دهد که این دو انرژی تقریباً با هم برابر بوده و ارتباط نزدیکی بین پدیده جریان مضرّس و عملکرد نواحی استحاله برشی وجود دارد.
نوید محمدی، بهنام لطفی،
دوره ۴۱، شماره ۲ - ( ۸-۱۴۰۱ )
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، بهبود رفتار فرسایشی آلیاژ اینکونل ۶۲۵ با لایه‌نشانی روکش کامپوزیتی استلایت ۶/ کاربید بور توسط فرایند قوس انتقالی پلاسما بوده است. برای این منظور، از ۵ درصد وزنی ذرات کاربید بور در روکش استلایت ۶ استفاده شد. بررسی‌های ریزساختاری و فازی به وسیله میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدان (FESEM)، آنالیز عنصری طیف‌سنجی انرژی (EDS) و پراش‌سنجی پرتو ایکس (XRD) انجام شد. تغییرات سختی در طول روکش‌ها با کمک آزمون ریزسختی‌سنجی به‌دست آمد. آزمون فرسایش ذرات جامد با ذرات سیلیکا و در دو زاویه برخورد ˚۳۰ و ˚۹۰ مورد استفاده قرار گرفت. ریزساختار روکش کامپوزیتی شامل محلول جامد کبالت- کروم و کاربیدهای بور، Cr۷C۳ و Cr۲۳C۶ بود و ریزساختار ظریف‌تری نسبت به روکش استلایت ۶ داشت. همچنین فاز نواری شکل Cr۷C۳ در این روکش مشاهده شد که ناشی از تجزیه بخشی از ذرات کاربید بور بود. با افزودن ذرات کاربید بور، افزایش در سختی روکش حاصل شد. روکش حاوی ۵ درصد وزنی کاربید بور در زاویه برخورد ˚۳۰، مقاومت فرسایشی بیشتری نسبت به زیرلایه و روکش استلایتی خالص نشان داد، به‌طوری که میزان کاهش وزن آن، ۲۰ درصد کاهش وزن در زیرلایه اینکونلی و ۳۳ درصد کاهش وزن در روکش استلایتی بود. اما در زاویه برخورد ˚۹۰، اختلاف چندانی در کاهش وزن روکش‌ها و زیرلایه مشاهده نشد. مکانیزم‌های غالب فرسایش برای روکش کامپوزیتی در زاویه برخورد ˚۳۰، برش و جداسازی ذرات تقویت‌کننده از سطح بودند، درحالی که فرورفتگی و ایجاد حفره مکانیزم‌های اصلی تخریب در زاویه برخورد ˚۹۰ بودند.
