نشریه علمی پژوهشی مواد پیشرفته در مهندسی

---

نانوذرات ZnS به روش رسوب شیمیایی در ابعاد nm ۳-۵ با استفاده از مهارکننده تیوگلیسرول(TG) در حلال متانول تحت اتمسفر ازت تهیه و در دماهای مختلف تحت بازپخت قرار گرفت. بررسی طیف XRD نمونه‌های مختلف نشان می‌دهد که با افزایش دمای بازپخت علاوه بر اندازه ذرات، ساختار بلوری نیز به تدریج از مکعبی به شش‌گوشی تغییر می‌کند که حاکی از ناپایداری ساختار مکعبی این گروه از نانوساختارهاست. طیف جذبی UV-Vis حاصل از نمونه‌ها بیانگر کاهش باندگپ (افزایش اندازه نانوذرات) با افزایش دمای بازپخت است. بررسی طیفهای گسیل و جذب فوتولومینسانس نمونه‌های بازپخت‌شده در دماهای مختلف بیانگر شیفت قرمز قله‌های گسیل در ناحیه مرئی و فرابنفش با افزایش دمای بازپخت است.

---

در این پژوهش نانوبلورهای فریت کبالت از بازپخت ترکیب آلیاژی Co-Fe حاصل از آسیاب‌کاری در اتمسفر هوا به‌دست آمد. تاثیر دمای بازپخت بر تشکیل فاز فریت کبالت و ویژگی‌های ساختاری و مغناطیسی محصول مورد مطالعه قرار گرفت. فاز‌یابی نمونه بازپخت شده در دمای ۴۵۰ درجه سانتی‌گراد نشان داد که حدود ۴۶درصد وزنی نمونه به فریت کبالت CoFe_۲O_۴ تبدیل شده است. این میزان در نمونه‌های بازپخت شده در دماهای ۸۰۰ و ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد به ترتیب به ۹۵ و ۹۰ درصد ‌می‌رسد. کاهش مغناطش اشباع نمونه با بازپخت به تبدیل فاز Co-Fe به فریت کبالت ارتباط داده شد. اثر اندازه دانه‌ها و کم شدن نسبت سطح به حجم منجر به یک افزایش در مغناطش اشباع نمونه ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد نسبت به نمونه ۸۰۰ درجه سانتی‌گراد شده است. بیشترین وادارندگی در نمونه بازپخت شده در ۸۰۰ درجه سانتی‌گراد مشاهده شد که کوچک بودن اندازه بلورک‌ها در این نمونه دلیل اصلی این افزایش نسبی است.

---

این پژوهش، به بررسی ویژگی‌های ساختاری و اپتیکی فیلم‌های چنددانه سیلیکون حاصل از اعمال تکنولوژی تبخیر پرتو الکترونی فاز بخار (EB-PVD) روی ویفر سیلیکونی، اختصاص دارد. این فیلم‌ها ابتدا آمورف بوده و طی آنیل به یک فاز جامد بلوری گذار کردند. آنیل در کوره تیوبی تحت اتمسفر گاز خنثی در دماهای مختلف انجام شد. ریزساختار فیلم‌ها برای درک ارتباط بین ترکیب بلوری / آمورف، اندازه دانه و مشخصات فیلم‌ها، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان‌دهنده کاهش زبری با افزایش دمای آنیل و افزایش تراکم ساختاری است. همچنین، نتایج حاصل از طیف میکرو رامان نشان‌دهنده تشکیل و افزایش میزان نانوبلور‌های سیلیکون در شرایط آنیل و همچنین با افزایش ضخامت پوشش بر اثر عیوب ساختاری بود.