بیژن قهرمان،
دوره ۱۷، شماره ۲ - ( ۱-۱۳۷۷ )
چکیده
برای طراحی کلیه سازه های آبی، دانستن مجموعه ای از اطلاعات مربوط به بارندگی بر روی سطح مشخصی ضروری است. تعیین ارتفاع – سطح – تداوم (DAD) بارشهای شدید همواره مورد توجه متخصصان آبشناسی بوده است. بارش شدید ۱۶ خرداد ۱۳۷۱ باعث تلفات زیادی در سطح شهر مشهد و حومه شد. چهار ایستگاه توزیع زمانی و ۲۹ ایستگاه مقدار این بارش را به ثبت رسانیده اند. دو کانون بارش مستقل واقع در دانشکدۀ کشاورزی (با ۵۰ میلیمتر) و سیلو گندم (با ۵۳ میلیمتر) قابل تشخیص است. منحنیها ارتفاع– سطح– تداوم برای این بارش در فواصل زمانی یک ربع استخراج و ترسیم شد. بر اساس معادلۀ هورتن، الگوی ریاضی توزیع مکانی بارش فوق تعیین شد. منحنیهای شدت– مدت- فراوانی (IDF) برای ایستگاه فرودگاه استخراج و با منحنیهای نظیر در ایستگاههای باران سنج ثبات دیگر (دانشکدۀ کشاورزی و سازمان آب) مقایسه شد. در غیاب یک توپوگرافی نامنظم و با استفاده از شبکۀ تیسن، منحنیهای IDF ناحیه ای شهر مشهد استخراج شد. دسته منحنیهای شدت- مدت- فراوانی مساحت (IDFA)، به عنوان مفهومی جدید، در این بررسی معرفی شد و براساس شدیدترین بارش زلزله (۱۶/۳/۱۳۷۱) و دسته منحنیهای IDF ناحیه-ای محاسبه و ارائه شد. چنین منحنیهایی می توانند مورد استفاده طراحان سازه های آبی در سطح شهر مشهد و حومۀ آن قرار گیرند.