نشریه علمی پژوهشی روشهای عددی در مهندسی

---

– روش جدیدی که حاصل طرح پژوهشی مصوب دانشگاه صنعتی اصفهان است این امکان را به وجود می آورد تا تحلیل کمی کانی-ها و سایر مواد پودر شونده به وسیلۀ پراش پرتوی ایکس و با انجام محاسبات ریاضی انجام گیرد بدون آنکه یک ماده با خلوص معین به عنوان مرجع به کار رود. اصول روش برای به دست آوردن n فاز مجهول داشتن n ماده با تغییر در ترکیبات است. این n ماده را می توان از دانه بندی های ریز و درشت مثلاً یک کانی ناشناخته نیز به دست آورد. شرط اصلی این است که هیچ فاز غیر بلوری و آمورف در نمونه ها نداشته باشیم. سپس نسبت شدت پراش قله های انتخاب شده از فازها به قلۀ مناسبی از فاز s که برای حذف ضریب جذب در اندازه گیریها اضافه می شود، در مقابل نسبت وزنی نمونه های ناشناخته به ماده s ترسیم می شود. بهترین شیب از خطوط حاصل شده که از مبدأ می گذرند، به دست می آید. n معادلۀ n مجهولی حاصل می شود که حل آنها ضرایبی را به-دست می دهد و تحلیل را امکانپذیر می سازد. اگر برای تعدادی از فازها نمونۀ مرجع داشته باشیم، n کاهش می یابد. پس از تشریح نظریه روش، یک مثال عملی در مورد به دست آوردن فازهای MgO، Ca(OH)2و CaO در سه نمونۀ مواد نسوز مخلوط منیزیت و دولومیت نیمه هیدراته شده با استفاده از CaF2 به عنوان فاز عامل حذف ضریب جذب مورد بررسی قرار می گیرد.