نشریه علمی پژوهشی روشهای عددی در مهندسی

---

در این پژوهش تأثیر عملیات گرمایی همگن سازی دما بالا و بازپخت دما پایین روی ریز ساختار و خواص مغناطیسی آهنرباهای تولید شده از یک آلیاژ از نوع 5/1Cu5B5/76Fe17Nd بررسی شده است. ریز ساختار این آلیاژ در شرایط ریختگی شامل یک زمینه از نوع 1B14Fe2Nd (فاز 2:14:1)، یک فاز غنی از Nd محتوی Cu و آهن آزاد بود. اهنربای تفجوشی1 شده دارای ریز ساختاری شامل یک یوتکتیک غنی از Nd محتوی Cu و یک فاز از نوع 1Cu13Fe6Nd (فاز 6:13:1) بود که هر دو در بین دانه های فاز 2:14:1 توزیع شده بودند. در آهنربای همگن شده در C˚1100، کاهش عمده ای در مقدار فاز بین دانه ای 6:13:1 مشاهده شد. آهنربای همگن شده در C˚1100 و بازپخت شده در C˚600 دارای ریزساختاری مشابه ریزساختار آهنربای تفجوشی شده بود با این تفاوت که در این نمونه فاز 6:13:1 به مقدار بیشتر و به طور یکنواخت تری توزیع شده بود. به علاوه در ریزساختار نمونۀ مزبور مرز دانه های اضافی با ظاهر زیرساختاری2 نیز مشاهده شد که نتیجۀ آن یکنواخت تر شدن و کوچکتر شدن اندازۀ دانه ها در مقایسه با دانه های نمونۀ تفجوشی شده بود. افزایش قابل ملاحظۀ خواص مغناطیسی در آهنرباهای همگن شده و بازپخت شدۀ آلیاژ فوق در مقایسه با خواص مغناطیسی این آهنرباها در شرایط تفجوشی شده، عمدتاً به انحلال نسبی فاز 6:13:1 در فاز زمینه در اثنای عملیات گرمایی همگن سازی و تشکیل مجدد آن به صورت یکنواخت تر و با مرز دانه های اضافی با ظاهر زیرساختاری در اثنای عملیات گرمایی بازپخت بعدی در C˚600 ارتباط داده شده است.