محمدامین سمیع ، کریم کمالی ، علیاصغر طالبی ، یعقوب فتحیپور . مقایسه پارامترهای جمعیت در جمعیتهای منطقهای سفید بالک پنبه
[Bemisia tabaci (Hym.: Aleyrodidae)] در ایران. علوم آب و خاک. 1382; 7 (4) :215-224
URL: http://jstnar.iut.ac.ir/article-1-496-fa.html
چکیده: (19953 مشاهده)
پارامترهای جمعیت سفید بالک پنبه[ (Bemisia tabaci (Genn.) (Hom.: Aleyrodidae)] در سال 1380 مورد بررسی قرار گرفت. برای این هدف برگهای پنبه آلوده به پورهها وشفیرههای این آفت از کشتزارهای پنبه داراب، قم، ساوه، گنبد،گرگان، ورامین، گرمسار، ارزوییه (کرمان) و شوشتر(خوزستان) گردآوری شدند. پورهها و شفیرهها در اتاق رشد تحت شـرایط دمای2±24 درجه سانتیگراد، رطوبت نـسبی 3±55 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی روی پنبه رقم ورامین 76 پرورش داده شدند. حشرات کامل هر یک از جمعیتهای گردآوری شده پس از خارج شدن از پوسته شفیرگی روی گلدانهای حاوی بوته پنبه که از پیش کاشته شده و به مرحله گلدهی رسیده بودند، رها شدند. برای نگهداری و جلوگیری از درهم شدن حشرات هر منطقه از قفسهای توری به ابعاد70×50×40 سانتیمتر بهرهگیری شد. در این بررسی از هر جمعیت 40 سفیدبالک ماده جفتگیری کرده، مطالعه شد. هر سفیدبالک ماده به همراه دو نر جداگانه در داخل قفسهای برگی ساخته شده از ظروف پلاستیکی شفاف به ابعاد 3×10×13 رها شد و هر 24 ساعت یکبار این حشره به قفس جدید حاوی برگ پنبه متصل به بوته منتقل و برگ قبلی برای ادامه رشد تخمها و اندازهگیری پارامترهای تولید مثل نگهداری گردید. نتـایج نشان داد نرخ ذاتی افزایـش جمـعیت [( Intrinsic rate of increase (r] برای جمعـیتهای داراب، قم، سـاوه، گنبد، گرگان، ورامین، گرمسار، ارزوییه و شوشتر بهترتیب 0401/0، 0719/0، 0750/0 ، 0602/0، 0682/0، 0774/0، 0876/0، 0751/0 و 0988/0 نتاج ماده در هر ماده در روز، مدت زمان دو برابر شدن جمعیت[(Doubling time(DT) ] بهترتیب 26/17، 63/9، 24/9،51/11، 16/10، 94/8، 91/7، 22/9 و 083/7 روز و میانگین مدتزمان یک[( نسلMean generation time (T) ] بهترتیب72/28، 9/28، 74/28، 13/28، 68/28، 53/27، 12/29، 21/28، 84/26 روز بهدست آمد. سایر پارامترهای جمعیت از جمله نرخ متناهی افزایش جمعیت، نرخ ذاتی تولد، نرخ ذاتی مرگ و توزیع سنی نیز محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بین پارامترهای جمعیت بخصوص نرخ ذاتی افزایش جمعیت در جمعیتهای سفیدبالک پنبه اختلاف معنیدار وجود دارد ، بهطوری که جمعیت جمعآوری شده از داراب دارای کمترین r و جمعیت مربوط به شوشتر دارای بیشترین r بود. این اختلاف نشاندهنده ایناست که اختلاف درونی و ذاتی در جمعیتها وجود داشته و سرعت افزایش جمعیت در جمعیت جمعآوری شده از شوشتر بیشتر است..
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومی دریافت: 1386/10/19 | انتشار: 1382/10/25