هرمزد نقوی، محدثه حسینی‌نیا، شهرام کریمی گوغری، محسن ایراندوست،
جلد ۱۶، شماره ۶۱ - ( علوم و فنون کشاورزي و منابع طبيعي، علوم آب و خاک-پاييز ۱۳۹۱ )
چکیده
آگاهی از نحوه توزیع آب در خاک جهت طراحی و مدیریت صحیح سیستم‌های آبیاری قطره‌ای زیرسطحی امری ضروری است. از آنجایی که انجام آزمایش، برای تشخیص شکل توزیع رطوبت در داخل خاک بسیار سخت و وقت‌گیر می‌باشد، لذا استفاده از شبیهسازی عددی می‌تواند روشی مؤثر و کارا در امر طراحی این سیستم‌ها باشد. از جمله این مدل‌ها، مدل HYDRUS-۲D است که قادر به شبیهسازی حرکت آب، املاح و گرما در شرایط اشباع و غیر‌اشباع در خاک می‌باشد. هدف از این پژوهش بررسی میزان توانایی مدل شبیه‌ساز
-۲D HYDRUS جهت تخمین توزیع رطوبت در خاک اطراف یک قطره چکان نقطه‌ای می‌باشد. نتایج شبیه‌سازی‌ها با داده‌های به‌دست آمده از مزرعه شامل سیستم آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در زمان‌های مختلف از آبیاری و ۷۲ ساعت پس از آبیاری مقایسه شد. هم‌چنین مقادیر خطا برای تمامی نقاط و فواصل از قطره چکان و در تمامی زمان‌های آبیاری و پس از آن بررسی شد. نتایج نشان داد که مدل توانسته روند تغییرات را مشابه آنچه که در پروفیل خاک رخ داده است شبیهسازی کند. البته میزان رطوبت خاک را در نقاطی که افزایش رطوبت در آنجا رخ داده است، با خطای بیشتری برآورد شده است، حداکثر مقدار خطا ۰۵/۰ RMSE=به ازای زمان ۵/۱ ساعت از شروع آبیاری در عمق ۳۰ سانتی‌متری در محل نصب قطره چکان. هم‌چنین با افزایش زمان آبیاری و یکنواخت شدن رطوبت خاک در اثر توزیع مجدد رطوبت، مدل برآوردهای بهتری ارائه کرد برآوردها با سپری شدن ۷۲ ساعت از اتمام آبیاری و میانگین خطای ۰۰۲/۰=RMSE به مقادیر واقعی نزدیک‌تر شده است.
مهدی شهسواری گوغری، عباس رضایی استخروییه، محسن ایراندوست، علی نشاط،
جلد ۲۲، شماره ۱ - ( علوم آب و خاک - علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی- بهار ۱۳۹۷ )
چکیده
با افزایش روزافزون جمعیت، بهره‌برداری بهینه از منابع آب ضروری است. این تحقیق به‌منظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهره‌وری مصرف آب ذرت دانه‌ای با استفاده از سامانه آبیاری قطره‌ای (تیپ) یک و دو ردیفه، انجام شد. طرح به‌صورت کرت‌های خرد شده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۱ در حاجی‌آباد استان هرمزگان اجرا گردید. سه سطح آبیاری (۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی) به‌عنوان عامل اصلی، دو الگوی کارگزاری لوله‌های آبده (معمولی و یک در میان ثابت) به‌عنوان عامل فرعی تیمارهای طرح را تشکیل دادند. نتایج نشان داد: آبیاری با ۸۰ درصد نیاز آبی، نسبت به آبیاری کامل، باعث افزایش ۴/۱ درصدی عملکرد، ۸/۱ درصدی وزن هزار دانه، ۷/۸ درصدی تعداد دانه در ردیف و ۱۳ درصدی تعداد ردیف دانه در بلال گردید. علیرغم برتری عملکرد در الگوی کارگزاری لوله‌های آبده به‌صورت معمولی (۵۶/۱۰۰۵۵ کیلوگرم در هکتار) بر کارگزاری لوله‌های آبده به‌صورت یک در میان (۶۷/۹۳۶۶ کیلوگرم در هکتار)؛ بهره‌وری مصرف آب در کارگزاری لوله‌های آبده به‌صورت یک در میان بیشتر بود (۱۶۹/۱ کیلوگرم در مترمکعب آب). بنابراین خشکی موضعی ریشه با آبیاری به مقدار ۸۰ درصد نیاز آبی گیاه برای ذرت در منطقه توصیه می‌شود.
