علوم آب و خاک

---

یکی از روش‌های تعیین وضعیت پتاسیم خاک، استفاده از منحنی‌های کمیت شدت (Q/I) و پارامترهای آن می‌باشد. تحقیق حاضر به منظور بررسی وضعیت شکل‌های مختلف پتاسیم و ارتباط آنها با پارامترهای کمیت شدت (Q/I) پتاسیم در 13 نمونه از خاک‌های شهرستان بهار که از مناطق عمده تولیدکننده سیب‌زمینی در کشور است، صورت گرفت. نمونه‌های هر خاک با محلول‌های دارای نسبت فعالیت پتاسیم (ARK) متفاوت به تعادل رسانیده و تغییر در غلظت پتاسیم تبادلی (KΔ) به‌عنوان تابعی از نسبت فعالیت پتاسیم انداره‌گیری و با استفاده از اطلاعات به‌دست آمده، منحنی‌های (Q/I) برای هر خاک رسم و پارامترهای آن تعیین گردید. نتایج نشان داد: نسبت فعالیت پتاسیم در حالت تعادل (AR0) دارای تغییرات 007/0 تا 995/0 با میانگین 16/0 (mmol L-1)0.5، پتاسیم آسان قابل تبادل (ΔK0) 04/0 تا 199/2 با میانگین 49/0 cmol kg-1، ظرفیت بافری پتاسیم (PBCK) 21/13 تا 37/75 با میانگین 02/42 ‌(mmol L-1)0.5/(mmol kg-1)‌، بود. مطالعه هم‌بستگی بین پارامترهای Q/I و خصوصیات خاک، حاکی از هم‌بستگی معنی‌دار بین PBCK و CEC (*60/0= r)،AR0 و پتاسیم محلول (**99/0= r)،AR0 و پتاسیم تبادلی (**85/0= r) بود. از بین خاک‌های مورد مطالعه فقط در یک خاک (چپق لو) پتاسیم در لبه کانی‌های رسی نگهداری می‌شود و در بقیه خاک‌ها پتاسیم در سطوح پایه‌ای کانی جذب می‌شود.