علوم آب و خاک

---

تعداد 22 نمونه خاک (از عمق 0 تا 20 سانتیمتری) استان فارس با روشهای  0/05M Na₂ EDTA ،0/1 NH₃PO₄ ، 1/5M NH₄H₂PO₄ ، DTPA و %1Na₂EDTAعصاره‌گیری شده و در یک آزمایش گلخانه‌ای هفت هفته‌ای به کار رفت. طرح آزمایشی فاکتوریل 3 × 22 با 22 خاک (رس 16 تا 63 درصد، پ‌هاش 8/7 تا 2/8، قابلیت هدایت الکتریکی 32/0 تا 78/1 دسی زیمنس بر متر، کلسیم کربنات معادل 28 تا 63 درصد، ماده آلی 1/1 تا 9/4 درصد، ظرفیت تبادل کاتیونی 9 تا 27 سانتی‌مول در کیلوگرم و منگنز عصاره‌گیری‌شده با   4 DTPAتا 24 میلیگرم در کیلوگرم)، 3 سطح منگنز مصرفی (0، 10 و 20 میلیگرم در کیلوگرم به صورت منگنز سولفات)،‌ سه تکرار و گیاه سویا [Glycine max (L.) Merr] رقم ویلیامز بود. مصرف منگنز وزن خشک گیاه را از 4 تا 104% (میانگین 12% نسبت به شاهد) افزایش داد، اما بر غلظت منگنز گیاه تأثیر معنی‌داری نداشت. جذب کل منگنز به وسیله گیاه به طور معنی‌داری افزایش یافت ولی بازیابی ظاهری منگنز بسیار ناچیز (05/0%) بود. پ‌هاش، کلسیم کربنات معادل و رس خاک از خصوصیات مؤثر در عصاره‌پذیری منگنز تشخیص داده شد. منگنز عصاره‌گیری‌شده با DTPA، به تنهائی با سطح بحرانی 13 میلیگرم در کیلوگرم خاک) یا همراه با برخی خصوصیات خاک،‌ تنها شکل منگنزی بود که پیش‌بینی قابل قبولی از پاسخهای گیاهی به دست داد.

---

سطح زیر کشت انبه در ایران حدود 1850 هکتار و استان های هرمزگان، سیستان و بلوچستان از مناطق مهم کشت آن به شمار می روند. بیش از 95% باغ های انبه موجود منشا بذری دارند. به منظور توسعه سطح زیر کشت انبه در ایران نیار به معرفی و تولید ارقام مرغوب و تجاری است. در بین روش های تکثیر انبه، پیوند متداول ترین روش تکثیر آن می باشد. ولی عدم آگاهی کافی باغ داران از نحوه و زمان مناسب پیوند، مهم ترین مشکل در تولید نهال انبه پیوندی است. پژوهش به منظور تعیین مناسب ترین زمان و روش پیوند انبه برای دست یابی به حداکثر گیرایی پایه و پیوندک انجام شده است. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در طی دو سال اجرا شد. فاکتور اصلی شامل 6 زمان پیوند از 15 فروردین به فاصله هر 15 روز تا 30 خردادماه و فاکتور فرعی سه روش پیوند شامل پیوند جانبی چو، پیوند اسکنه و پیوند شکمی بود. هر تیمار فرعی بر روی 10 اصله نهال هشت ماهه انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس 90 روز پس از انجام پیوند، نشان داد بهترین زمان پیوند 15 فروردین با 2/67 درصد و بهترین روش، پیوند جانبی با 8/65 درصد، سپس پیوند اسکنه با 6/63 درصد گیرایی نسبت به سایر تیمارها مشخص گردید. درصد پیوندک های رشد کرده برای 15 فروردین پس از 180 روز 55 درصد و طول پیوندک رشد کرده 9/57 سانتی متر است. در پیوند به روش جانبی درصد پیوندک های رشد کرده و طول آنها در 180 روز پس از پیوند به ترتیب 6/65 درصد و 6/60 سانتی متر بود که به دو روش دیگر برتری دارد.

---