سمیرا اخوان، آیدین جودی حمزهآباد،
جلد ۱۹، شماره ۷۲ - ( مجله علوم و فنون كشاورزي و منابع طبيعي-علوم آب و خاك-تابستان ۱۳۹۴ )
چکیده
دریاچه ارومیه واقع شده در شمال غربی ایران، در معرض انواع تهدیدات مانند خشکسالی، احداث سدهای متعدد، تغییر کاربری اراضی و افزایش دما روبرو است. با توجه به اهمیت دریاچه هرگونه مطالعه که به شناسایی مشکلات در این حوضه بیانجامد دارای توجیه میباشد. در مطالعه حاضر، توانایی مدل SWAT در شبیهسازی جریان حوضه آبریز ارومیه با مساحت ۵۲۰۰۰ کیلومترمربع مورد بررسی قرار گرفت. مدل برای دوره زمانی ۱۹۹۷ -۱۹۸۰ اجرا شد که بازه زمانی ۱۹۹۱-۱۹۸۰ برای دوره واسنجی و دوره ۱۹۹۸ - ۱۹۹۲ بهعنوان اعتبارسنجی درنظر گرفته شد. نتایج واسنجی در ۱۰ درصد ایستگاههای هیدرومتری در حد خیلیخوب و ۸۵ درصد از ایستگاهها مناسب ارزیابی شدند. همچنین نتایج اعتبارسنجی نشان داد که بهترتیب در ۲۵ و ۴۵ درصد ایستگاههای نتایج در حد خیلیخوب و مناسب بوده است. این شرایط نشاندهنده توانایی بالای مدل در شبیهسازی جریان در این حوضه میباشد. همچنین برخی عوامل تأثیرگذار بر رواناب ورودی به دریاچه در سالهای اخیر مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که تغییرات اخیر (احداث سدهای متعدد، تغییر اقلیم و کاربری اراضی) در حوضه سبب کاهش حجم رواناب ورودی به دریاچه در حدود ۸۰ درصد گردیده است. بنابراین، اگر شرایط مدیریتی طبیعی در حوضه آبریز برقرار بود وضعیت دریاچه میتوانست بهتر از وضعیت کنونی باشد.