سید محمد جعفر ناظمالسادات، حبیباله قائدامینی اسدآبادی،
جلد ۱۵، شماره ۵۵ - ( علوم فنون كشاورزي و منابع طبيعي، علوم آب و خاك بهار ۱۳۹۰ )
چکیده
نوسانهای مادن جولیان (MJO) الگوی غالب تغییرات بزرگ مقیاس اقلیمی در مناطق گرمسیری دریایی است که پدیده MJO دورههای زمانی زیرفصلی آب و هوای مناطق حاره و جنب حاره را تحت تأثیر قرار میدهد. تأثیر پدیده MJO بر وقوع دورانهای خشک و تر استان فارس در جنوب ایران برای ماههای نوامبر تا آوریل ارزیابی شد. برای این منظور دادههای بارش ماهانه ۹ ایستگاه که در مناطق مختلف این استان قرار گرفته است، در دوره زمانی ۲۰۰۵-۱۹۷۹ تحلیل شد. با استفاده از دو نمایه MK و WH فازهای فعال و ضعیف MJO (به ترتیب افزایش و کاهش فعالیتهای همرفتی در ناحیه گرمسیری اندونزی) در مقیاس زمانی ماهانه و فصلی شناخته گردید. پس از آن ترکیبهای MJO- بارش برای فازهای مثبت و منفی تشکیل شد. نشان داده شد که مقدار بارش فصلی در فاز منفی MJO به طور معنیداری بیشتر از فاز مثبت این پدیده است (حدود ۵/۲ تا ۰/۶ برابر). افزون بر این، آزمونهای آماری نشان داد که بسامد دورههای خشک و تر به ترتیب با رخدادهای فاز منفی و مثبت MJO در ارتباط است. با چیره شدن فاز مثبت، احتمال خشکسالی در استان بین ۶۰ تا ۸۴ درصد در نوسان بوده و در مقابل در فاز منفی MJO احتمال وقوع ترسالی بین ۵۰ تا ۷۶ درصد در تغییر است.