امید احمدی، پریسا علمداری، مسلم ثروتی، تورج خوش‌زمان، علی شاهبایی کوتنایی،
جلد 23، شماره 1 - ( علوم آب و خاک - علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی- بهار 1398 )
چکیده
تغییر در پارامترهای اقلیمی در عصر پیش رو شتاب زیادی به خود گرفته است که می‌تواند بر فعالیت‌های کشاورزی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم اثرگذار باشد. دما و بارش از پیچیده‌ترین مؤلفه‌های اقلیمی است. تحلیل طیفی یک روش علمی و کارآمد به‌منظور شناخت و آشکارسازی رفتارهای پنهان این متغیرهاست. در این پژوهش به‌منظور بررسی و تحلیل دوره‌های بازگشت دما و بارش با استفاده از تحلیل طیفی، آمار مؤلفه‌های اقلیمی (بارندگی، متوسط، بیشینه و کمینه دما) برای یک دوره 27 ساله (2015-1989) برای مدیریت پایدار اراضی استفاده شد. بدین‌منظور داده‌های اقلیمی دما و بارندگی وارد محیط نرم‌افزار MATLAB، شد و دوره‌نگار هر یک از مؤلفه‌های اقلیمی به تفکیک ترسیم شد. نتایج حاصل از بررسی هر دوره‌نگار نشان داد که کمینه مطلق دما دارای چرخه‌های معنادار با دوره‌های بازگشت 8/3 و 4/2 ساله، بیشینه مطلق دما دارای چرخه معنادار با دوره بازگشت 1/2 ساله و متوسط دما دارای چرخه معنادار با دوره بازگشت 7/2 ساله بود. همچنین بررسی دوره‌نگار مربوط به بارش مؤید چرخه معنادار با دوره بازگشت 4/3 ساله بود. نتایج حاصل از بررسی چرخه‌ها، نشان داد که حالت‌های خاص اقلیمی در منطقه دارای دوره‌های بازگشت کوتاه‌مدت است. با توجه به این موضوع و لزوم حفاظت از محصولات کشاورزی به‌ویژه محصولات باغی، می‌بایست با به‌کارگیری روش‌های مدیریت منابع آب و خاک از جمله ایجاد تراس و افزایش زبری خاک و همچنین کاشت گونه‌های گیاهی مناسب با شرایط اقلیمی منطقه، مقاوم به خشکی و با نیاز آبی کم، بهینه‌ترین شرایط را از نظر کشت محصولات باغی و کشاورزی ایجاد کرد.
