علوم آب و خاک

سرریزهای زیگزاگی با افزایش طول تاج در یک محدوده عرضی مشخص، موجب افزایش ظرفیت آبگذری سرریز می‌شوند. پژوهش حاضر روی یک فلوم آزمایشگاهی به طول ۸ متر، عرض ۰/۶ متر و ارتفاع ۰/۶ متر انجام شد. بررسی آزمایشگاهی ضریب آبگذری با استفاده از سرریزهای زیگزاگی مستطیلی متقارن و نامتقارن (دوسیکل) انجام گرفت. آنالیز ابعادی به روش باکینگهام نشان داد که ضریب آبگذری (Cd) تابع پارامترهایی مانند نسبت هد هیدرولیکی کل (Ht/P)، نسبت عرض سیکل چپ به راست (WL/WR)، نسبت طول تاج جانبی سرریز (B/W_avg) و فاکتور شکل سرریز (Se) است. نتایج نشان داد که افزایش هد هیدرولیکی باعث کاهش ضریب آبگذری در سرریزهای زیگزاگی متقارن و نامتقارن و نیز سرریز خطی می‌شود. سرریزهای زیگزاگی نامتقارن با (۲/۰۵=WL/WR) در مقایسه با سرریز زیگزاگی متقارن با (۱=WL/WR)، عملکرد هیدرولیکی مناسب‌تری داشت. از نظر کمّی می‌توان بیان داشت ضریب آبگذری سرریز زیگزاگی با (۳/۱=B/W_avg) در مقایسه با (۲/۹۳=B/W_avg) و(۲/۷۶=B/W_avg) به‌ترتیب در حدود ۲۱ درصد و ۹۴ درصد بیشتر است. ضریب آبگذری سرریزهای زیگزاگی با (۲/۰۵=WL/WR) در مقایسه با (۱=WL/WR) حدود ۱۰ تا ۲۷ درصد بیشتر است. ضریب آبگذری سرریز خطی نیز در حدود ۶۰ تا ۲۵۰ درصد در مقایسه با سرریزهای زیگزاگی بیشتر است.