منصور شاه ولی، ژیلا مشفق،
جلد 9، شماره 1 - ( بهار 1384 )
چکیده
تغییر نگرش کارشناسان کشاورزی، نسبت به اصول و مفاهیم پایداری، برای تحقق کشاورزی پایدار ضروری است. به منظور تحقق این مهم، باید به همه تدبیرهایی که منجر به تحکیم اینگونه تغییرات می‌شود توجه نمود. از جمله چالش‌های مهم برای دست‌یابی به این هدف، تهیه کانال‌های اطلاعرسانی مناسب برای اثربخشی بیشتر است. هدف این پژوهش، بررسی نقش کاریکاتور در تغییر نگرش کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شیراز نسبت به کشاورزی پایدار بود که به ”روش نیمهتجربی“ و با دو گروه تجربی و یک گروه شاهد انجام گرفت. هشتاد نفر از کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شیراز با روش نمونهگیری ساده تصادفی به عنوان شرکت کنندگان در پژوهش منظور شدند. برای بررسی نگرش آنان، پرسش‌ها بر اساس فرضیههای پژوهش، طرح و دادهها با پرسش‌نامه جمعآوری گردیدند. روایی آن با نظرسنجی اساتید تعیین و به منظور سنجش میزان پایایی آن ضمن انجام یک مطالعه راهنما، که به طور تصادفی، بین 33 نفر از جامعه آماری مشابه (کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی تبریز) صورت گرفت، از آزمون کرنباخ آلفا بهره گرفته شد. میزان ضریب پایایی کل پرسش‌نامه در این پژوهش 65/0بود.
تحلیل پاسخ‌ها با آمارهای توصیفی و استنباطی انجام گردید. مقایسه نتایج دو کارگاه آموزشی با کاریکاتور و بی کاریکاتور از طریق آزمون “منویتنییو” و در نهایت مقایسه نتایج کارگاه‌های آموزشی با کاریکاتور و بیکاریکاتور با گروه شاهد از طریق آزمون “کروسکال والیس” حاکی از آن است که کارگاه آموزشی با کاریکاتور بیشترین تغییرات را در نگرش کاشناسان در راستای کشاورزی پایدار ایجاد کرده است. بنابراین، به‌کارگیری کاریکاتور به منظور تبیین علمی کشاورزی پایدار میتواند حرکتی مؤثر برای تحقق کشاورزی پایدار باشد. زیرا به دلیل قابلیت‌های ویژه آن در ایجاد ارتباط با مخاطبانش، زمینه گستردهای فراهم می‌شود تا مردم پیام‌های زیستمحیطی را با گوش دل بشنوند و به طور جهانی فکر کنند و راه زیستن بهتر را همراه با حفاظت از منابع، در شرایط محلی خود بیابند.
