علیرضا فرارویی، مسعود نوشادی، سیف اله امین سیچانی،
جلد ۲۲، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
آلاینده (Polychlorinated biphenyl) PCBs که ساخته بشر و جزء مواد آلی آلاینده پایدار است، با توجه به خطرات زیاد زیست‌محیطی باید در محیط زیست ردیابی، تعیین مقدار و تجزیه شود تا از خطرات آن کاسته شود. جهت ردیابی این ماده در خاک باید روش استخراج و شرایط مناسب اندازه‌گیری آن بررسی شود. دو نمونه خاک دو کیلو گرمی با دو بافت خاک مختلف انتخاب و محلول‌های خاک با اختلاط آروکلر ۱۲۵۴ به میزان ml ۱۰۰۰/gµ جهت استفاده در دستگاه GC ساخته شد. برای اندازه‌گیری آروکلر ۱۲۵۴ ساخته شده در نمونه خاک، از دستگاهGC-MS با فاز ساکن CP ۷۴۷۷ شرکت اجیلنت استفاده شد. آنالیز واریانس و تست میانگین استخراج آروکلر ۱۲۵۴ (در دو سطح پنج درصد و یک درصد) در دو بافت خاک با یکدیگر مقایسه شد. نتایج نشان داد که میانگین استخراج آروکلر ۱۲۵۴ در بافت خاک سبک‌تر (لوم‌شنی) بیشتر از بافت خاک ریز‌تر (لوم‌سیلتی) بوده و این اختلاف در سطح یک درصد (P≤۰/۰۱) معنی‌دار بود. این امر تأثیرگذاری بافت خاک را بر میزان استخراج نشان می‌دهد. با توجه به گران‌تر بودن قیمت حلال‌ها نسبت به آب، در این تحقیق برای استخراج بهینه، اقدام به افزایش رطوبت اولیه خاک در سطوح ۵ درصد، ۱۰ درصد، ۱۵ درصد، ۲۰ درصد شد تا میزان استخراج در رطوبت‌های متفاوت مشخص شود. نتایج نشان داد که در رطوبت اولیه ۲۰ درصد بیشترین میانگین استخراج رخ داد که نسبت به سایر رطوبت‌ها در سطح یک درصد ( (P>۰/۰۱معنی‌دار بود. البته تفاوت رطوبت از ۱۰ درصد به ۱۵ درصد اختلاف معنی‌داری نشان نداد ((P>۰/۰۵، ولی رطوبت ۱۰ درصد نسبت به رطوبت ۵ درصد ( (P>۰/۰۵دارای اختلاف معنی‌دار بود.
