مرضیه پیری، ابراهیم سپهر،
جلد ۱۹، شماره ۷۲ - ( ۵-۱۳۹۴ )
چکیده
مواد هومیکی مهم‌ترین بخش آلی خاک را تشکیل می‌دهند و دارای توانایی جذب فلزات می‌باشند. به‌منظور بررسی تأثیر اسید‌هومیک بر رفتار جذب و واجذب روی، آزمایشی به‌صورت پیمانه‌ای Batch))برروی دو نوع خاک با درصدهای رس و آهک مختلف با سه سطح اسید‌هومیک (صفر، ۲۰۰، ۵۰۰ میلی‌گرم بر لیتر) و ۱۲ سری غلظتی روی (۰ تا۴۵۰ میلی‌گرم بر لیتر) در قدرت یونی ثابت ۰۵/۰ مولار NaCl انجام شد. برای تعیین واجذب روی از DTPA ۰۰۵/۰ مولار استفاده شد. داده‌های جذب برروی معادلات لانگ‌مویر، فروندلیچ و تمکین برازش داده شدند و به‌طور نسبی معادله فروندلیچ برازش بهتری با داده‌های جذب نشان داد (۹۸/۰-۸۶/۰=۲R). نتایج نشان داد کاربرد اسید‌هومیک باعث افزایش میزان جذب و واجذب روی در هر دو نمونه خاک می‌گردد. به‌طوری‌که کاربرد اسید‌هومیک (۵۰۰ میلی‌گرم بر لیتر) حداکثر جذب تک‌لایه‌ای لانگ‌مویر (qmax) را ۸ الی ۲۱ درصد و ظرفیت جذب فروندلیچ (Kf) را ۷۳ الی ۹۵ درصد افزایش داد. همچنین همه پارامترهای جذب شامل انرژی جذب لانگ‌مویر (KL) و فاکتور شدت جذب فروندلیچ (n) و ضرایب تمکین (A، KT) با کاربرد اسید‌هومیک افزایش یافتند. مقادیر پارامترهای جذب در خاک ۱S (با مقادیر رس و کربنات کلسیم پایین) کمتراز خاک ۲S (با مقادیر رس و کربنات کلسیم بالا) به‌دست آمد. با افزودن اسید‌هومیک (۵۰۰ میلی‌گرم بر لیتر) میزان واجذب روی (Zn-DTPA) در خاک ۱S از ۵۱۳ به ۷۱۱ میلی‌گرم بر کیلوگرم و در خاک ۲S از ۴۹۹ به ۶۰۹ میلی‌گرم بر‌کیلوگرم افزایش یافت.
