حسین نعیمی پوریونسی، همایون فرهنگ فر ، محمد رضا اصغری ،
جلد ۱۲، شماره ۴۳ - ( ۱-۱۳۸۷ )
چکیده
در این مطالعه به منظور تخمین پارامترهای ژنتیکی و روند ژنتیکی صفات اندازه وزن بدن در سنین مختلف، افرایش وزن زنده درسنین صفر تا سه ماهگی، سه تا نه ماهگی و وزن بیده کرک از ۱۲۵۶ رکورد متعلق به ۷۷۵ حیوان جمع‌آوری شده طی سال‌های ۱۳۷۹ الی ۱۳۸۲ در مر کز اصلاح نژاد بز کرکی سربیشه استفاده شد. ویرایش داده‌ها توسط نرم افزار ۲، ۶ Foxpro انجام شد. از نرم افزار آماری SAS جهت تجزیه و تحلیل عوامل محیطی و از نرم افزار ژنتیکی DFREML جهت تجزیه و تحلیل پارامترها ژنتیکی استفاده شد. عوامل محیطی مؤثر بر صفات فوق شامل اثرات سال و ماه تولد، جنس، تیپ تولد و سن مادر (خطی و درجه دو) بود. مؤلفه‌های واریانس اثر عوامل ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری، اثرمحیط دائمی مادری و کواریانس بین اثر عوامل ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری با روش حداکثر درستنمایی محدود شده در مدل حیوانی تک صفتی برآورد شد. برای این منظور از شش مدل حیوانی مختلف استفاده گردید که برای وزن تولد و از شیرگیری بهترین مدل، مدل یک (فقط شامل اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم) بود که براساس آن، وراثت‌پذیری مستقیم آنها به ترتیب ۴۸/۰و ۱۱/۰ برآورد گردید. برای وزن نه ماهگی مدل سه (شامل اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری) به عنوان مناسب‌ترین مدل انتخاب شد و براساس آن، وراثت‌پذیری مستقیم ۰۹/۰ و وراثت‌پذیری مادری صفر برآورد گردید. وراثت‌پذیری مستقیم صفت افزایش وزن صفر تا سه ماهگی و و افزایش وزن سه تا نه ماهگی با استفاده از مدل یک به ترتیب ۱۶/۰ و ۰۵/۰ برآورد شد. وراثت‌پذیری مستقیم صفت وزن بیده کرک با استفاده از مدل یک دامی تک صفتی ۰۲/۰ و وراثت‌پذیری و تکرارپذیری صفت وزن بیده با استفاده از مدل دامی تکرارپذیر به ترتیب ۱۶/۰ و۵۳/۰ برآورد گردید. روند ژنتیکی برآورد شده برای صفات وزن تولد ۰۱۷۵/۰ ، وزن نه ماهگی ۰۲۰۶/۰ و برای صفت وزن بیده ۰۰۵۳۷/۰- کیلوگرم در سال بود و از لحاظ آماری معنی‌دار نبود.
