محمود عالیچی، علی اصغر احمدی،
جلد ۳، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۷۸ )
چکیده
اثر دو ماده شیمیایی بوپروفزین (سوسپانسیون ۴۰%) و پیریپروکسیفن (مایع امولسیون شونده ۱۰%) بر روی مرگ و میر سنین مختلف پورگی و میزان باروری شپشک استرالیایی (Icerya purchase) در شرایط گلخانه‌ای مورد مطالعه قرار گرفت. دو محلول پاشی با فواصل یک روز قبل از آلوده‌سازی توسط پوره‌های خزنده و سپس ۴۲ روز پس از آلوده‌سازی، با استفاده از هر یک از مواد فوق انجام و غلظت کشنده برای پنجاه درصد جمعیت مورد آزمایش (LC۵۰) پوره‌های سن اول نیز محاسبه گردید. مقایسه LC۵۰ نشان داد که بوپروفزین بیش از پیریپروکسیفن بر روی رشد پوره‌های سن اول تأثیر داشته و در فاصله ۲۸ روز پس از اولین محلول پاشی، که عمل پوست‌اندازی پوره‌ها متوقف گردیده بود، بیشترین تلفات را بر آنها وارد نمود. اگر چه کل مرگ و میر پوره‌های سن دوم در تیمارهای مربوط به پیریپروکسیفن از تیمارهای مشابه بوپروفزین بیشتر بود، اما آمار مرگ و میر تجمعی این پوره‌ها در تیمار ۱۰۰۰ppmبرای هر دو ماده فوق، پس از ۴۲ روز به ۱۰۰% رسید. عملکرد بوپروفزین در پوست‌اندازی ناقص پوره‌ها و تا حدودی اثر تخم‌کشی آن، یک روند نزولی را در بقای پوره‌های سن سوم و تعداد تخمهای شپشک استرالیایی نسبت به افزایش غلظت آن ماده نشان داد، اما در این تیمارها هیچگاه اثر آن به ۱۰۰% نرسید. در همین حالت غلظت ۱۰۰۰ppm پیریپروکسیفن در آزمایشهای فوق، به دلیل اختلال در تعادل هورمون جوانی حشره، باعث وارد آوردن تلفات کامل بر پوره‌های سن سوم و جلوگیری از تشکیل حشرات کامل ماده و تخم گردید. اما این ترکیب در غلظت۱ppm افزایش قابل ملاحظه‌ای در میزان باروری شپشک استرالیایی ایجاد نمود.
